Anatomia rentgenowska zdjęć wewnątrzustnych szczęki i żuchwy jest złożona, dlatego też obowiązkiem lekarza praktyka jest jej perfekcyjna znajomość. Stomatolog powinien wiedzieć, które struktury anatomiczne są przepuszczalne dla promieniowania, a które nieprzepuszczalne. Znajomość prawidłowej anatomii rentgenowskiej jest ważna podczas diagnostyki różnicowej ze zmianami patologicznymi. Najlepszym sposobem na zobrazowanie prawidłowej anatomii rentgenowskiej jest przedstawienie szeregu przykładów, dlatego w artykule zaprezentowano zdjęcia wewnątrzustne szczęki i żuchwy, na których liczbami arabskimi oznaczono struktury anatomiczne, natomiast liczbami rzymskimi numery zębów.
-
- Fot. 1. Anatomia radiologiczna zdjęć wewnątrzustnych zębowych szczęki. 1 – dno jamy nosowej, 2 – przegroda nosa, 3 – przewód nosowy dolny, 4 – błona śluzowa jamy nosowej, 5 – małżowina nosowa dolna, 6 – ozębna widoczna jako przejaśnienie, 7 – brzeg wyrostka zębodołowego szczęki. I – ząb 12, II – ząb 11, III – ząb 22.
-
- Fot. 2. Anatomia radiologiczna zdjęć wewnątrzustnych zębowych szczęki. 1 – otwór przysieczny (w tym przypadku kształt sercowaty ze względu na rzutowanie się kolca nosowego przedniego), 2 – kolec nosowy przedni układający się w kształt litery V, 3 – przegroda nosa, 4 – dno jamy nosowej, 5 – błona śluzowa jamy nosowej, 6 – brzeg wyrostka zębodołowego szczęki, 7 – cień tkanek miękkich nosa.
-
- Fot. 3. Anatomia radiologiczna zdjęć wewnątrzustnych zębowych szczęki. 1 – dno jamy nosowej, 2 – zachyłek przedni zatoki szczękowej, 1+2 – odwrócona litera Y, 3 – brzeg wyrostka zębodołowego szczęki. I – ząb 11, II – ząb 12, III – ząb 13, IV – 14, V – ząb 15.
-
- Fot. 4. Anatomia radiologiczna zdjęć wewnątrzustnych zębowych szczęki. 1 – dno zachyłka zębodołowego zatoki szczękowej, 2 – wyrostek jarzmowy szczęki – charakterystyczny kształt litery U, 3 – brzeg przegrody międzyzębowej, 4 – wyrostek dziobiasty żuchwy, 5 – komora zęba, 6 – brzeg łuku jarzmowego. I – ząb 24, II – ząb 25, III – ząb 26, IV – ząb 27, V – ząb 28.
-
- Fot. 5. Anatomia radiologiczna zdjęć wewnątrzustnych żuchwy. 1 – blaszka zbita brzegu dolnego żuchwy, 2 – cień blaszki zbitej guzowatości bródkowej, 3 – brzeg przegrody międzyzębowej, 4 – otwór językowy. I – ząb 43, II – ząb 42, III – ząb 41, IV – ząb 31, V – ząb 32, VI – ząb 33.
-
- Fot. 6. Anatomia radiologiczna zdjęć wewnątrzustnych żuchwy. 1 – kanał nerwu zębodołowego dolnego, 2 – otwór bródkowy, 3 – blaszka zbita zębodołu (zacienienie), 4 – brzeg wyrostka zębodołowego żuchwy, 5 – szkliwo, 6 – zębina, 7 – kanał korzeniowy, 8 – ozębna (przejaśnienie), 9 – blaszka zbita brzegu dolnego żuchwy. I – ząb 44, II – ząb 45, III – ząb 46, IV – ząb 47, V – ząb 48.
Piśmiennictwo:
1. Różyło-Kalinowska I., Różyło T.K.: Współczesna radiologia stomatologiczna. Czelej, Lublin 2012.
2. White S.C., Pharoah M.J.: Radiologia stomatologiczna. Red. Wyd. pol. T.K. Różyło, Wyd. Czelej, Lublin 2002.
Autorzy:
prof. dr hab. n. med. T. Katarzyna Różyło, lek. dent. Magdalena Piskórz
Zakład Rentgenodiagnostyki Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
prof. dr hab. n. med. Ingrid Różyło-Kalinowska
Samodzielna Pracownia Propedeutyki Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie