Jak leczyć zapalenie dziąseł?

Zapalenie dziąseł dotyka 9 na 10 Polaków. Nie omija również dzieci. Rozwija się powoli i na początku bezobjawowo. Jak właściwie rozpoznać i leczyć zapalenie dziąseł, jak zapobiegać stanom zapalnym przyzębia i czy można wyleczyć się z zapalenia dziąseł domowymi sposobami? Zapraszamy wszystkich do lektury, ten problem dotyka przecież prawie każdego z nas.

Zdjęcie ilustracyjne / Adobe Stock

Zapalenie dziąseł – jak wygląda?

W pierwszej fazie rozwoju choroby objawy są niewinne: zaróżowiona krwią piana podczas mycia zębów, lekka bolesność i większe niż zwykle zaczerwienienie śluzówki. Jeżeli zignorujemy te symptomy, bolesność wzrasta, krwawienie staje się silniejsze, a ból zaczyna przeszkadzać nam w codziennym funkcjonowaniu. Niemiłe objawy mają tę zaletę, że zmuszają nas do działania i rozpoczęcia leczenia. Ale zapalenie dziąseł może również na pierwszym etapie choroby przechodzić bezobjawowo. I zacząć dokuczać, gdy zostaną zaatakowane głębsze warstwy przyzębia.

Zapalenie dziąseł – przyczyny

Zapalenie dziąseł powoduje przede wszystkim brak właściwej higieny jamy ustnej. Niewłaściwe i zbyt rzadkie mycie zębów, palenie papierosów sprzyjają tworzeniu się płytki nazębnej. Kamień nazębny to nic innego jak resztki jedzenia, bakterii i śliny zmineralizowane i osadzone na zębach. Narastająca płytka rozsadza krawędzi dziąsła i wnika pod nie. Dochodzi do resekcji dziąseł – odsłonięcia podstawy zęba i cofnięcia dziąsła. W ten sposób bakterie mają ułatwiony dostęp do przestrzeni odpowiedzialnych za stabilne utrzymanie zębów w żuchwie. Nieleczone zapalenie dziąseł prowadzi w konsekwencji do poważnych chorób całego przyzębia i może skończyć się utratą zębów.

Innym powodem rozwoju stanów zapalnych dziąseł są choroby ogólnoustrojowe, m.in. cukrzyca, toczeń rumieniowaty, anoreksja i bulimia, ogólnie obniżona odporność i niedożywienie organizmu.  Większą skłonność do zapalenia dziąseł mają kobiety – ze względu na zmiany hormonalne, które towarzyszą im całe życie. Menstruacja, okres dojrzewania, ciąża, menopauza, przyjmowanie doustnych hormonalnych środków antykoncepcyjnych znacznie podwyższa ryzyko zachorowania na zapalenie dziąseł.

Jest jeszcze jedna, najprostsza przyczyna zapalenia, zwłaszcza miejscowego, dziąseł. Są to urazy mechaniczne, które powstają podczas jedzenia twardej żywności, mycia zębów zbyt twardą szczotką lub uszkodzenia dziąsła sztućcami.

Czy zapalenie dziąseł można wyleczyć w domu?

Zapalenie dziąseł powstałe z powodu urazów mechanicznych, jeżeli przestrzegamy ściśle higieny jamy ustnej, jest łatwe do opanowania domowymi sposobami. Płukanka z rumianku, szałwii lub koniczyny czerwonej działa aseptycznie i ściągająco. Hamuje rozwój stanu zapalnego i przyspiesza gojenie. W razie zapalenia miejscowego dziąseł można również, po konsultacji z farmaceutą, zastosować dostępne w aptekach płukanki i płyny do ust o działaniu odkażającym i przeciwzapalnym. Jeżeli jednak po 3,4 dniach stan zapalny dziąsła nie ustępuje, należy wybrać się na wizytę do stomatologa.

Zapalenie dziąseł wynikające z narastającej płytki nazębnej bez wizyty u dentysty wyleczyć się nie da. Niezbędne jest usunięcie kamienia nazębnego – usunięcie przyczyny usuwa również sam stan zapalny. Nie warto czekać na cud i że zapalenie „samo przejdzie”. Jeżeli zęby w porę nie zostaną oczyszczone i płytka bakteryjna dotrze do warstwy poddziąsłowej, usunięcie kamienia będzie wymagało profesjonalnego zabiegu: oddzielenia błony śluzowej od ścianki zęba i oczyszczenie ukrytej na co dzień w dziąsłach części uzębienia.

Jeżeli zapalenie dziąseł nie jest spowodowane płytką bakteryjną lub jej usunięcie nie przynosi rezultatów, niezbędne jest wykonanie badań specjalistycznych w kierunku cukrzycy, ustalenia poziomu witamin i minerałów w krwi lub wykluczenia innych chorób wywołujących zapalenie dziąseł.

Profilaktyka zapalenia dziąseł

Żaden profesjonalny zabieg nie da oczekiwanego rezultatu i nie przeciwdziała nawrotowi zapalenia dziąseł jeżeli nie zadbamy o codzienną higienę jamy ustnej. Dokładne mycie zębów, nitkowanie, płukanie dedykowanymi do codziennego użytku, wprowadzenie (zwłaszcza w przypadku krzywych zębów) do codziennej toalety porannej i wieczornej zwyczaju korzystania z irygatora stomatologicznego, to „must have” dbania zarówno o uzębienie, jak i prawidłowy stan śluzówki, a co za tym idzie i dziąseł. Regularne wizyty u dentysty i usuwanie narastającego kamienia co 3-6 miesięcy są ważnym, ale wyłącznie dodatkowym elementem higieny zębów. Bez domowej samodyscypliny nie da się uniknąć zapalenia dziąseł, przyzębia i rozwoju próchnicy.