Jaki wybrać aparat ortodontyczny?

Leczenie ortodontyczne większości z nas kojarzy się przede wszystkim z noszeniem mniej lub bardziej widocznych aparatów na zęby. Główną funkcją aparatów ortodontycznych jest korygowanie wad zgryzu. Jakiego rodzaju wady zgryzu można leczyć za pomocą aparatu na zęby? Czy różnią się od siebie aparaty ortodontyczne? To najczęściej kierowane pytania do lekarzy ortodontów. W dalszej części artykułu postaramy się na nie odpowiedzieć wyczerpująco. Zapraszamy do lektury!

Zdjęcie ilustracyjne / Adobe Stock

Rodzaje wad zgryzu

Ortodoncja rozpoznaje kilka rodzajów wad zgryzu:

• tyłozgryz
• przodozgryz
• zgryz głęboki
• zgryz otwarty
• zgryz krzyżowy
• stłoczenia zębów
• szpary między zębami

Każda grupa wad wymaga innego, indywidualnego sposobu leczenia. Poza tym rzadko wady występują w jednej, izolowanej formie, a najczęściej złożone są z kilku rodzajów deformacji jednocześnie. Duże znaczenie w ortodoncji ma również stopień zaawansowania wady oraz jej wpływ na struktury szkieletowe.

Na powodzenie leczenia ma duży wpływ wiek pacjenta. Bez wątpienia bowiem łatwiej i skuteczniej leczy się zęby w młodszym wieku niż u pacjentów dorosłych.

Ułożenie zębów w łukach zębowych u dzieci jest jeszcze w fazie rozwoju i odpowiednio wcześniej rozpoczęte leczenie może z powodzeniem nakierować wzrost i kierunek na dobrą drogę.

Do czego służy aparat ortodontyczny?

Aparat na zęby służy do korygowania wad zgryzu oraz do porządkowania i prostowania zębów stałych. Zasada działania aparatów jest prosta i wprost wywodzi się z praw fizyki. Aparat wywiera na zęby nacisk, by wytworzyć siłę zdolną do skorygowania wad zgryzu.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Ortodoncja wykorzystuje dwa główne rodzaje aparatów ortodontycznych:

• aparat stały – zakładany i zdejmowany wyłącznie przez lekarza specjalistę. Aparat stały składa się z zamków i pierścieni. Podczas systematycznych wizyt kontrolnych lekarz zmienia ustawienie elementów aparatu, by zęby znalazły swe docelowe miejsce w łukach zębowych. Spodziewane efekty pojawiają się od 1,5 do 3 lat noszenia aparatu.
• aparat ruchomy (zdejmowany) – zakładany i zdejmowany samodzielnie przez użytkownika. Aparat ruchomy używany jest przez kilka do kilkunastu godzin na dobę.

Czas noszenia aparatów ortodontycznych jest kwestią indywidualną i uzależniony jest od kilku czynników:

• wieku pacjenta
• rodzaju wady
• samodyscypliny pacjenta

Higiena jamy ustnej w czasie noszenia stałego aparatu ortodontycznego

Pacjent używający aparatów stałych powinien ściśle współpracować z lekarzem ortodontą, gdyż duża część sukcesu zależy właśnie od niego.

Stawianie się na wyznaczonych wizytach kontrolnych oraz przestrzeganie zaleceń w zakresie higieny jamy ustnej są kluczowe dla powodzenia akcji.

Czyszczenie zębów wyposażonych w aparat ortodontyczny stały wymaga bowiem więcej czasu i wysiłku.

Odpowiedni zestaw do oczyszczania zębów powinien zawierać:

• szczoteczkę umożliwiającą czyszczenie zamków
• szczoteczkę o szpiczastym zakończeniu, wspomagającą usunięcie resztek jedzenia z przestrzeni trudno dostępnych
• dodatkowe szczotki do czyszczenia miejsc pod zamkami
• renomowaną pastę do zębów
• płyn do płukania zębów
• nitkę do czyszczenia przestrzeni między zębami
• irygator

Higiena jamy ustnej w czasie noszenia ruchomego aparatu ortodontycznego

Higiena zębów w przypadku zdejmowanych aparatów ortodontycznych niewiele się różni od mycia zębów bez aparatu. Czynność czyszczenia powinna się odbywać przynajmniej dwa razy dziennie. Dodatkowo należy zadbać o wyczyszczenie aparatu pod bieżącą wodą i umyciu go pastą do zębów.