Leczenie przetoki zębowej

Charakterystyczne wybrzuszenie na dziąśle, z którego czasami wypływa ropa lub ropa z krwią, najpewniej świadczy o toczącym się procesie zapalnym miazgi zęba. Stan początkowo łagodny i nie niepokojący, z czasem przeradza się w ostry i przenikliwy ból, którego w żaden sposób nie można zignorować.

Zdjęcie ilustracyjne / Adobe Stock

Przetoka zębowa to bolesna, patologiczna zmiana w jamie ustnej spowodowana zaawansowaną próchnicą, powikłaniami po zabiegach stomatologicznych, urazami mechanicznymi lub chorobami dziąseł. Jak powstaje przetoka zębowa? Jak przebiega leczenie i jakie zagrożenia płyną z lekceważenia stanu zapalnego w jamie ustnej? Po odpowiedzi zapraszamy do dalszej części artykułu.

Przetoka zębowa to kanalik pomiędzy dwoma jamami, wewnętrznymi przestrzeniami międzyzębowymi.  Przeważnie powstaje wskutek zapalenia ropnego tkanek okołowierzchołkowych zębów zarówno stałych, jak i mlecznych. Charakterystycznym objawem jest spuchnięte, tkliwe dziąsło, często z ropnym, ropno-krwawym wysiękiem.

Przetoka zębowa może sprawiać dolegliwości bólowe okresowo, pozostawać w fazie biernej, ukrytej lub z czynnym wysiękiem i silnym bólem.

Objawy przetoki zębowej

Objawów przetoki w ostrej fazie nie da się zignorować. Dolegliwości bólowe są ogromne, odporne na większość dostępnych powszechnie środków przeciwbólowych i konieczna jest natychmiastowa wizyta w klinice stomatologicznej.

Do mniej widocznych objawów należy:

• zgrubienie (krosta) na dziąśle, czasami ustępujące pod językiem, z treścią ropną okresowo wypływającą na zewnątrz. Ropień niekoniecznie musi dawać znaki bólowe, przez co część pacjentów lekceważy pierwsze, bezbolesne objawy
• obecność i odczuwanie smaku ropy w ustach lub krwi z ropą
• nieprzyjemny zapach wydobywający się z ust
• nadwrażliwość dziąsła na ciepło, zimno i dotyk
• wrażenie dotykowe poduszki pod zębem

Przetoki zębowe można podzielić na dwa rodzaje:

• przetokę dziąsłową
• przetokę zewnętrzną

Leczenie przetoki dziąsłowej, wewnętrznej

Leczenie przetoki dziąsłowej, wewnętrznej polega przeważnie na leczeniu kanałowym, lecz w przypadku zaawansowanego stanu zapalnego miazgi lub nieudanego zabiegu endodotycznego, może być konieczna ekstrakcja zęba z oczyszczeniem okolicy korzenia z wydzieliny ropnej. Czasami zabiegowi ekstrakcji towarzyszy założenie szwów i antybiotykoterapia. Po prawidłowo przeprowadzonym zabiegu, przetoka powinna zagoić się sama, a szwy zdejmuje się po około 7 dniach.

U dzieci z zębami mlecznymi leczenie przetoki polega na otwarciu zęba i wypłukaniu go wodą utlenioną. W przypadku zaawansowanej próchnicy lub masywnego stanu zapalnego, ząb należy usunąć.

Przetoka zewnętrzna powstaje, gdy zawartość ropna znajduje ujście w kierunku skóry policzka czy brody.

Przetoka powstająca po ekstrakcji zęba

Przetoka ustno-skroniowa, zwana potocznie przez pacjentów „przetoką po wyrwaniu zęba” to stan zapalny, który może pojawić się kilka dni po wygojeniu rany dziąsła powstałej po ekstrakcji.

Przypadki przetoki ustno-skroniowej dotyczą górnych zębów trzonowych i przedtrzonowych, rzadziej kłów. Głównym powodem tego rodzaju przetok jest obecność torbieli w okolicy usuwanych zębów. Zmiany te powodują osłabienie kości oddzielającej od skroni. Anatomiczne ukształtowanie kości czaszki sprzyja tego rodzaju powikłaniom.

Czynności i badania konieczne do leczenia przetoki zębowej

Czasami pacjent nie potrafi precyzyjnie wskazać, który ząb został zainfekowany, gdyż ból może objąć obszar kilku zębów, a sama przetoka zębowa i ropień nie zawsze są wyraźnie widoczne podczas badania lekarskiego.

Do pełnego obrazu stanu zębów niezbędne jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego RTG lub radiowizjografię RVG. Na obrazie widać wyraźnie, w którym miejscu przebiega przetoka i w jaki stanie jest ząb.

Zalecenia lekarskie po usunięciu przetoki

• powstrzymanie się z paleniem papierosów i piciem alkoholu
• spanie z uniesioną głową
• okłady z lodu lub żelu chłodzącego
• unikanie pokarmu stałego, a stosowanie diety półpłynnej
• stosowanie leków zaordynowanych przez lekarza prowadzącego
• unikanie dotykania leczonego miejsca szczoteczką do zębów
• zakaz opalania i nagrzewania skóry
• unikanie ciśnienia w skroniach, wydmuchiwania nosa, kasłania itp.
• unikanie wysiłku fizycznego

Zagrożenia związane z przetoką ropną

Oprócz wspomniane wcześniej ostrego bólu towarzyszącemu objawom przetoki, do niekorzystnych skutków przetoki należy utrata zęba, zapalenie zatok, zakażenie bakteryjne organizmu z sepsą włącznie.