Dodano: 05.02.2020, Kategorie: Klinika
Leczenie stomatologiczne w znieczuleniu ogólnym
Autorka zwraca uwagę na problem leczenia stomatologicznego pacjentów specjalnej troski. Leczenie próchnicy zębów i innych chorób narządu żucia u tych chorych możliwe jest jedynie w znieczuleniu ogólnym. Celem doniesienia jest przedstawienie niektórych problemów z tym związanych.
Spośród pacjentów odwiedzających gabinety stomatologiczne można wyodrębnić grupę osób, u których leczenie wiąże się z zastosowaniem znieczulenia ogólnego. Są to przede wszystkim dzieci i dorośli z upośledzeniem umysłowym różnego stopnia, pacjenci z dentofobią, a także dzieci z problemem dotykającym wielu zębów leczonych w krótkim czasie. Pacjenci specjalnej troski stanowią szczególną grupę chorych, u których przeprowadzenie nawet zabiegów higienicznych czy profilaktycznych jest niemożliwe, a więc leczenie może odbywać się jedynie w znieczuleniu ogólnym. Decyzję o leczeniu podejmują osoby opiekujące się chorym pacjentem lub lekarz prowadzący.
Diagnoza jest kluczowa
Przystępując do zabiegu, lekarz najczęściej nie potrafi określić, ile zębów jest do leczenia, ponieważ szczegółowe badanie stomatologiczne możliwe jest dopiero po uśpieniu pacjenta. Najczęściej okazuje się, że liczba zębów do leczenia zachowawczego, endodontycznego i chirurgicznego jest znaczna. Należy zwrócić szczególną uwagę, aby diagnoza była właściwa, ubytki oczyszczone perfekcyjnie, a założone wypełnienia najwyższej jakości ze względu na to, że każda ingerencja stomatologiczna u tych osób wiąże się z ponownym znieczuleniem ogólnym.
O ile leczenie zachowawcze nie stanowi problemu, to leczenie endodontyczne jest znacznie trudniejsze. W gabinecie, który wykonuje takie zabiegi, powinien być do dyspozycji rentgen stomatologiczny, niezbędny do oceny przeprowadzonego leczenia endodontycznego. Leczenie kanałowe w odcinku przednim jest najczęściej łatwe, natomiast leczenie zębów trzonowych trudne.
Leczenie pacjenta zaintubowanego
Warunki pracy lekarza u pacjenta leżącego zaintubowanego przez usta są mało komfortowe, ponieważ jama ustna w dużym procencie zajęta jest przez rurkę intubacyjną. Ideałem byłaby intubacja przez nos. Niestety często jest niemożliwa ze względu na anomalie górnego odcinka dróg oddechowych. Leczenie endodontyczne powinno być przeprowadzone na jednej wizycie, więc zajmuje zwykle dużo czasu. Zęby leczone kanałowo mają najczęściej bardzo zniszczoną koronę, jej tkanki są bardzo kruche i słabe, dlatego należy wzmocnić je wkładem z włókna szklanego.
Leczenie stomatologiczne w znieczuleniu ogólnym kończy się zabiegiem chirurgicznym. który najczęściej polega na ekstrakcji zębów i zaopatrzeniu zębodołów szwami chirurgicznymi. Stosowane są wówczas nici resorbowalne, ponieważ usunięcie nieresorbowalnych byłoby niemożliwe.
Osobny problem w przypadku tej grupy pacjentów stanowi leczenie protetyczne. Uzupełnień protetycznych ruchomych stosować nie wolno, natomiast wykonanie np. mostu wiąże się z kilkakrotnym znieczuleniem ogólnym.
Leczenie najmłodszych
Inną grupę pacjentów stanowią dzieci, u których w krótkim czasie należy wyleczyć dużą liczbę zębów. Mimo że zabiegi stomatologiczne, zwłaszcza u pacjentów w wieku rozwojowym, wykonywane są w znieczuleniu miejscowym, to częste wizyty w krótkim czasie byłyby zbyt traumatyczne dla dziecka.
Poza tym zwrócić należy uwagę na jeszcze jeden istotny fakt, a mianowicie zęby mleczne i młode zęby stałe są słabo zmineralizowane i bardzo szybko pogłębiają się w nich ubytki próchnicowe, doprowadzając do zapalenia miazgi. Leczenie zapaleń miazgi w zębach z nieuformowanymi wierzchołkami stanowi złożony problem.
Wymienione zagadnienia, a także strach młodego pacjenta decydują o leczeniu w znieczuleniu ogólnym.
Podkreślić należy, że bez względu na czas trwania zabiegu znieczulenie powinno być wykonane drogą wziewną z intubacją dotchawiczą. Jedynie podczas takiego znieczulenia pacjent ma zabezpieczone drogi oddechowe, a zabieg może trwać dowolną ilość czasu.
Każdorazowo zabieg poprzedzają badania laboratoryjne, a w przypadku pacjenta specjalnej troski również konsultacja neurologiczna. Przed samym zabiegiem lekarz anestezjolog konsultuje wyniki badań i kwalifikuje pacjenta do leczenia. Podczas zabiegu nad bezpieczeństwem chorego czuwają doświadczony anestezjolog i pielęgniarka anestezjologiczna. Po zakończonym leczeniu pacjent przebywa w pokoju wybudzeń minimum trzy godziny pod opieką pielęgniarki.
Tylko znieczulenie ogólne
Ze względu na specyficzne warunki pracy lekarz dentysta prowadzący leczenie powinien cechować się dużą biegłością w wykonywaniu zabiegów. Leczenie stomatologiczne w znieczuleniu ogólnym to jedyna możliwość leczenia zębów u pacjentów specjalnej troski.
Autor:
dr n. med. Joanna Wiśniewska
Zdjęcia:
Adam Pniak – ProZdjecia.pl