Proteza stała wsparta na nowego typu jednoczęściowych implantach cyrkonowych – opis przypadku

Zastąpienie implantami brakujących zębów u pacjentów z częściowym lub całkowitym bezzębiem stało się ugruntowaną naukowo metodą leczenia. Jej powodzenie zależy od strukturalnej i funkcjonalnej stabilizacji implantu w otaczającej tkance kostnej, czyli osteointegracji [1]. Materiałem najczęściej używanym do produkcji implantów zębowych jest tytan lub jego stopy [2]. Wiele badań potwierdziło zdolność osteointegracji i dobre długoterminowe wyniki kliniczne implantów tytanowych o umiarkowanie szorstkiej powierzchni [2]. Podawane w piśmiennictwie odsetki przetrwania i sukcesu klinicznego wynosiły ponad 95% w okresie obserwacji do 10 lat lub dłużej [3, 4, 5]. Opisywano też wady tego materiału, na przykład niezadowalające długoterminowe wyniki estetyczne w przypadkach, kiedy szary kolor implantu lub łącznika prześwitywał przez cienką warstwę tkanek miękkich okołowszczepowych [6]. Ponadto relacjonowano kilka rodzajów niepożądanych interakcji chemicznych/biologicznych tytanu z otaczającymi tkankami miękkimi i twardymi [7]. Doświadczenia na zwierzętach wykazały zwiększone stężenia tytanu w bezpośrednim sąsiedztwie implantów z włókien tytanowych [8] i w regionalnych węzłach chłonnych po wszczepieniu implantów z napylaną powłoką tytanową (TPS) [9]. U pojedynczych pacjentów opisywano nawet nadwrażliwość z dodatnimi testami alergicznymi na tytan [10]. Jednak znaczenie kliniczne tych zjawisk biologicznych jest wciąż dyskutowane.

Z powodu przypominającej kolor naturalnego zęba barwy implanty ceramiczne przyciągały zainteresowanie klinicystów już od końca lat sześćdziesiątych. Do produkcji implantów dostępnych w handlu, takich jak crystaline bone screw (CBS), dobrze znany tübingen immediat implant albo bioceram dental implant, używano wówczas mono- i polikrystalicznego tlenku glinu (Al₂O₃), zwanego aluminą [11, 12, 13]. Liczne badania doświadczalne wykazały, że implanty z tlenku glinu mogły zostać bezpośrednio zintegrowane z tkanką kostną gospodarza [14, 15]. Ponadto przeprowadzono kilka badań klinicznych nad długoterminowymi wynikami stosowania implantów z tlenku glinu, uzyskując współczynniki przetrwania między 44,2% a 96,3% [16, 17]. Jednak z powodu niekorzystnych właściwości biomechanicznych (wysoki poziom twardości, wysoki moduł elastyczności, niski poziom odporności na zginanie i złamanie) tlenek glinu wykazywał skłonności do złamań w przypadku pozaosiowego obciążenia implantów [18]. Toteż obecnie systemy implantów z aluminy nie są już dostępne na rynku.

Na początku lat dziewięćdziesiątych wprowadzono do stomatologii dwutlenek cyrkonu (ZrO₂), popularnie zwany tlenkiem cyrkonu lub cyrkonem. W porównaniu do innej ceramiki (takiej jak tlenek glinu) materiał ten wykazuje lepsze właściwości biomechaniczne (wysoki poziom odporności na zginanie i złamanie, niski moduł elastyczności) [19]. Badania laboratoryjne dowiodły, że implanty cyrkonowe są w stanie skutecznie opierać się siłom zgryzowym [20, 21]. Toteż od początku XXI wieku rozpoczęto wykorzystywać tlenek cyrkonu do produkcji implantów zębowych. Obecnie na rynku dostępne są implanty dwuczęściowe (właściwy implant i łącznik jako dwa indywidualne elementy) oraz jednoczęściowe (łącznik zintegrowany z trzonem) z tlenku cyrkonu. Prócz geometrii, systemy implantów z tlenku cyrkonu różnią się też szczegółami procesu produkcji i topografią powierzchni.

Jeśli chodzi o osteointegrację, wyniki histologiczne badań eksperymentalnych wykazały, że implanty cyrkonowe mogą ulec bezpośredniej integracji z tkanką kostną zarówno w warunkach obciążenia, jak i bez obciążenia [22-25]. Podobnie jak w przypadku tytanu, udowodniono, że zwiększona mikrochropowatość powierzchni koreluje z większą zdolnością osteointegracji [26, 27]. Ponadto doniesiono, że implanty cyrkonowe o mikrochropowatej powierzchni wykazują przynajmniej porównywalną zdolność osteointegracji i podobne współczynniki przetrwania jak implanty tytanowe o umiarkowanie chropowatej powierzchni [28-31].

Biorąc pod uwagę kliniczne zastosowanie implantów cyrkonowych, obecnie dostępnych jest bardzo mało danych opartych na dowodach. Ostatnio opublikowany przegląd piśmiennictwa z lat 2006-2011 doprowadził do wniosków, że większość dotychczas przeprowadzonych badań klinicznych wykazywała znaczne słabości metodologiczne i dostarczała dowodów niskiej jakości [32]. Tak więc z punktu widzenia EBM całkiem rozsądna wydaje się powściągliwość wielu praktyków co do klinicznego zastosowania implantów cyrkonowych. Należy zaznaczyć, że autorzy tego przeglądu nie uwzględnili pracy, w której podano, że implanty cyrkonowe najnowszej generacji z mikrochropowatą powierzchnią wykazują podobne wskaźniki przetrwania jak implanty tytanowe z umiarkowanie chropowatą powierzchnią [33]. Ponadto wielu doświadczonych implantologów jest przekonanych o zaletach klinicznych implantów ceramicznych.

W publikowanej pracy opisano przypadek uzupełnienia protetycznego dużej przestrzeni bezzębnej z niekorzystnymi warunkami kostnymi w okolicy estetycznej (w przednim odcinku szczęki) w postaci protezy stałej wspartej na nowego typu jednoczęściowych implantach z tlenku cyrkonu z mikrochropowatą powierzchnią.

Ciężkie wieloodłamowe złamanie wyrostka zębodołowego między zębami 11 i 14 – opis przypadku

W lutym 2012 r. do naszej kliniki została skierowana w trybie nagłym 21-letnia pacjentka, która w wyniku niedociśnienia ortostatycznego doznała omdlenia, podczas upadku uderzając twarzą w umywalkę. Wywiady medyczny i stomatologiczny były nieznaczące; poza wspomnianym problemem pacjentka nie chorowała, nie pobierała na stałe żadnych leków, nie paliła i nie nadużywała alkoholu. Badanie przedmiotowe wykazało drążącą ranę wargi dolnej i ciężkie wieloodłamowe złamanie wyrostka zębodołowego między zębami 11 i 14 (pozycje zębów określone według klasyfikacji WHO). Zęby od 14 do 21 uległy zwichnięciu z przemieszczeniem w kierunku jamy ustnej, ponadto ząb 21 uległ nieskomplikowanemu złamaniu korony bez otwarcia komory miazgi. Badanie radiologiczne potwierdziło poważne złamanie wyrostka zębodołowego (fot. 1).

W ramach pierwszej pomocy zszyto ranę wargi dolnej, oczyszczono jamę ustną z drobnych odłamków kości i zębów, opracowano i zszyto ranę tkanek miękkich szczęki. Z powodu poważnego, wieloodłamowego złamania wyrostka zębodołowego konieczna była ekstrakcja zębów 11-14. Ząb 21 repozycjonowano i ustabilizowano za pomocą szyny tytanowej. Po trzech tygodniach niepowikłanego gojenia szynę usunięto i sporządzono tymczasowe ruchome uzupełnienie protetyczne.

Badanie kliniczne przeprowadzone w tym czasie wykazało ubytek kości w okolicy zębów 11-13. Ząb 21 był klinicznie stabilny, wykazując dodatni test żywotności miazgi, i został tymczasowo odbudowany materiałem kompozytowym. Aby zastąpić brakujące zęby 11-14, pacjentka otrzymała tymczasową protezę ruchomą.

Ze względu na wiek pacjentki i obecność naturalnych zdrowych sąsiednich zębów szczęki zdecydowano o wykonaniu kolejnych badań diagnostycznych w celu zaplanowania odbudowy protetycznej wspartej na implantach.

W czerwcu 2012 r., po czterech miesiącach gojenia się kości, wykonano badanie TK [Toshiba Aquilion CXL, Toshiba Medical Systems AG; DLP (mGycm): 161.60]. Analiza w trójwymiarze potwierdziła to, co stwierdzono w badaniu klinicznym, wykazując pionowy ubytek kostny blaszki wargowej i podniebiennej wyrostka zębodołowego w okolicy zębów 11-14. Ponadto badanie TK uwidoczniło dużą objętość zatok szczękowych, skutkującą zmniejszoną grubością kości w okolicy zęba 15, oraz cechy zapalenia zatok szczękowych (fot. 2).

Wobec takiej sytuacji poinformowano pacjentkę, że przed wszczepieniem implantów niezbędna będzie augmentacja kości z zastosowaniem autogenicznego bloczka kostnego, a wszczepienie implantu w okolicy zęba 14 musi być połączone z jednoczesnym uniesieniem dna zatoki szczękowej. Z powodu zapalenia zatok szczękowych natychmiast zlecono doustny antybiotyk (amoksycylinę z kwasem klawulanowym) i obkurczające krople do nosa do stosowania przez osiem dni, zgodnie z przyjętym w szpitalu schematem leczenia.

W lutym 2013 r. z lewej gałęzi żuchwy pobrano bloczek kostny o wymiarach 10 mm x 20 mm i wszczepiono go w kość szczękową od strony wargowej w okolicy zębów 11-13, fiksując dwiema śrubami tytanowymi do osteosyntezy (fot. 3). Aby zapobiec wrastaniu tkanek miękkich, bloczek pokryto membraną kolagenową (Bio Gide®, Geistlich Biomaterials, Niemcy). Zabieg wykonano w znieczuleniu miejscowym. Po zabiegu pacjentka otrzymała doustny antybiotyk (amoksycylinę z kwasem klawulanowym), który przyjmowała przez osiem dni, zgodnie z zaleconym w szpitalu schematem.

Po sześciu miesiącach niepowikłanego gojenia się kości badanie kliniczne wykazało brak podrażnienia tkanek miękkich i akceptowalną objętość kości; jednakże, zwłaszcza od strony podniebiennej, nadal widoczne były drobne pionowe ubytki kostne (fot. 4). Stosownie do tego rozpoczęto planowanie odbudowy protetycznej.

Zdecydowano się na wykorzystanie jednoczęściowych implantów z dwutlenku cyrkonu z mikrochropowatą powierzchnią typu ZLA® (powierzchnia cyrkonowa piaskowana i trawiona kwasem; Straumann® PURE Ceramic Implant, Institut Straumann AG, Szwajcaria) (fot. 5). Oficjalnie model ten był dostępny na rynku od kwietnia 2014 r.

Przy szczegółowym planowaniu odbudowy protetycznej wspartej na implantach musiano uwzględnić fakt, że wówczas produkowano tylko implanty o średnicy 4,1 mm. Po sporządzeniu wycisku diagnostycznego zadecydowano, aby wszczepić trzy implanty: dwa w miejscu zębów 11 i 13, na których miała być wsparta proteza stała, i jeden w miejscu zęba 14, na którym miała być wsparta pojedyncza korona.

Po określeniu optymalnych pod względem protetycznym pozycji implantów technik dentystyczny sporządził szynę z zębami barytowymi, nieprzepuszczalnymi dla promieni rentgenowskich, którą pacjentka miała nosić podczas kolejnego badania radiologicznego. Badaniem tym była tomografia wiązki stożkowej [Carestream CS9300, Carestream Health, Inc., USA; DLP (mGycm): 11.23], która wykazała, że warunki kostne pozwalają na umieszczenie implantów w pozycji akceptowalnej pod względem protetycznym; jednakże wszczepienie implantu w miejscu zęba 14 musiało być połączone z jednoczesnym podniesieniem dna zatoki szczękowej (fot. 6).

W sierpniu 2013 r. w znieczuleniu miejscowym wszczepiono trzy jednoczęściowe implanty cyrkonowe (średnica 4,1 mm, długość 10 mm, wysokość łącznika 4 mm). Po uniesieniu płata śluzówkowo-okostnowego i usunięciu śrub do osteosyntezy można było umieścić implanty w zaplanowanych pozycjach w miejscu zębów 11, 13 i 14. Grubość kości w wymiarze poziomym była wystarczająca, natomiast w wymiarze pionowym obecny był jeszcze pewien niedobór objętości kości od strony podniebiennej. Zatem rozmieszczenie implantów ograniczały warunki anatomiczne. Jednak można było uniknąć rozszczepienia wyrostka zębodołowego. Podczas zabiegu używano specjalnych wskaźników pozycji implantu, by sprawdzić, czy mogą być one ustawione w pozycji akceptowalnej pod względem protetycznym i równolegle do siebie (fot. 7).

Umieszczenie implantu w miejscu zęba 14 było połączone z podniesieniem dna zatoki szczękowej. W tym celu ze ściany zewnętrznej zatoki szczękowej za pomocą skrobaczki (Safescraper® Twist, Imtegra OHG, Niemcy) pobrano autogeniczne wiórki kostne. Następnie wypreparowano okienko kostne nożem piezoelektrycznym (Mectron Piezosurgery, Mectron s.p.a., Włochy) dla uzyskania dostępu do zatoki. Po uniesieniu błony Schneidera umieszczono implant oraz zebrane poprzednio autogeniczne wiórki kostne, a okienko kostne pokryto membraną kolagenową (Bio Gide®, Geistlich Biomaterials, Niemcy). Po założeniu szwów zaadaptowano do nowej sytuacji klinicznej tymczasową protezę ruchomą, która była ustabilizowana zgryzowo na sąsiednich zębach (fot. 7). Dziesięć dni po zabiegu usunięto szwy.

W grudniu 2013 r., po czterech miesiącach integracji kostnej, odsłonięto chirurgicznie ramiona implantów w znieczuleniu miejscowym i pobrano wycisk, używając transferów wyciskowych (Institut Straumann AG, Szwajcaria). Tydzień później cementem tymczasowym (TempBond, KerrHawe SA, Szwajcaria) zacementowano dwie odbudowy tymczasowe (proteza stała na implantach w miejscu zębów 11 i 13, pojedyncza korona na implancie w miejscu zęba 14) wykonane przez technika dentystycznego, by ukształtować okołowszczepowe tkanki miękkie. Badania kontrolne przeprowadzano regularnie co 2-4 tygodnie, monitorując proces kształtowania tkanek miękkich.

W czerwcu 2014 r. po kondycjonowaniu tkanek miękkich wokół implantów (fot. 8) pobrano nowy wycisk tą samą metodą co poprzednio. Następnie przygotowano ostateczne uzupełnienia protetyczne. Dziesięć miesięcy po wszczepieniu implantów i podniesieniu dna zatoki szczękowej badanie radiologiczne przed zacementowaniem ostatecznych protez wykazało korzystną przebudowę kości wokół implantu w miejscu zęba 14 (fot. 8). Ostateczne zamocowanie nadbudowy protetycznej przeprowadzono według ustalonego protokołu, który obejmował naniesienie umiarkowanej/cienkiej warstwy cementu szkło-jonomerowego za pomocą małej szczoteczki. Podczas procesu twardnienia nadmiar cementu został usunięty specjalną nicią dentystyczną (Superfloss, Procter & Gamble GmbH, Niemcy). Równocześnie na zębie 21 zacementowano licówkę pełnoceramiczną, używając cementu mocującego (Panavia™, Kuraray Europe GmbH, Niemcy).

Ostatnie badanie kontrolne po 20 miesiącach od wszczepienia implantu, w kwietniu 2015 r., wykazało klinicznie i radiograficznie dobry stan tkanek miękkich okołowszczepowych oraz tkanki kostnej (fot. 9).

Dyskusja

W opisywanym przypadku zastosowano jednoczęściowe implanty pełnoceramiczne najnowszej generacji. Były one wykonane z dwutlenku cyrkonu i miały mikrochropowatą powierzchnię typu ZLA™ (Straumann® PURE Ceramic Implant, Institut Straumann AG, Szwajcaria), która jest podobna do dobrze znanej powierzchni SLA (piaskowanej i trawionej kwasem [2].

Początkowo obserwowano znaczną niezgodność wyników badań nad skutecznością kliniczną implantów cyrkonowych. Pojawiały się publikacje opisujące wiele rodzajów implantów cyrkonowych i podające bardzo zróżnicowane wskaźniki przetrwania (od 0% do 98%) oraz okresy obserwacji (od 8,2 do 60 mies.) [32]. W związku z tym wiarygodna interpretacja kliniczna tych wyników jest praktycznie niemożliwa. W konsekwencji tego na podstawie ostatnio opublikowanego przeglądu piśmiennictwa z lat 2006-2011 wywnioskowano, że implanty cyrkonowe ustępują tytanowym pod względem czasu przetrwania i odsetka powodzeń [32]. Co ciekawe, w 16 z 17 badań ujętych w tym przeglądzie używano implantów jednoczęściowych, a tylko w jednym dwuczęściowych [32]. Jednak należy zauważyć, że przegląd ten obejmował tylko prace, których autorzy używali „pierwszej generacji” implantów z tlenku cyrkonu z raczej gładką powierzchnią. Implanty cyrkonowe nowej generacji z mikrochropowatą powierzchnią wykazują podobny czas przetrwania i odsetek powodzeń jak sprawdzone implanty tytanowe z umiarkowanie szorstką powierzchnią.

Przeprowadzone szczegółowe badania systemów implantów jedno- i dwuczęściowych wykazały, że ich wskaźnik przetrwania w okresie obserwacji od 1 roku do 5 lat wynosi od 93,3% do 98,2% [33- 40]. Tylko jedno z ostatnio opublikowanych badań wykazało wskaźnik przetrwania po 1 i 2 latach obserwacji odpowiednio 87% i 86% [41]. Co ciekawe, autorzy tego drugiego badania przypisali niepowodzenia implantów cyrkonowych „aseptycznemu obluzowaniu”, a nie zakażeniom okołowszczepowym. Ostatnio przeprowadzono wieloośrodkowe badanie z wykorzystaniem tego samego rodzaju implantów cyrkonowych, który był zastosowany w opisanym tu przypadku. 44 pacjentów z brakami pojedynczych zębów otrzymało 44 implanty cyrkonowe z powierzchnią ZLA®. Dwanaście miesięcy po wszczepieniu implantów odsetek przetrwania i powodzenia klinicznego wynosił 97,6%.

Ponadto autorzy podali, że średnia utrata kości w okresie od wszczepienia implantu do jego obciążenia wyniosła 0,88 mm, a od obciążenia do badania kontrolnego po 12 miesiącach – 0,14 mm [33]. Zatem z klinicznego punktu widzenia implanty cyrkonowe najnowszej generacji, jak te zastosowane w opisanym przypadku, wydają się być wiarygodną alternatywą dla implantów tytanowych o umiarkowanie szorstkiej powierzchni. Jednak niezbędne są dalsze badania, które będą musiały potwierdzić długoterminową niezawodność kliniczną implantów cyrkonowych z mikrochropowatą powierzchnią.

W opisywanym przypadku sześć miesięcy przed wszczepieniem implantu wykonano pionową augmentację kości z wykorzystaniem autogenicznego bloczka kostnego pobranego z gałęzi żuchwy. Ponadto wszczepienie implantu w miejscu zęba 14 połączono z jednoczasowym podniesieniem dna zatoki szczękowej z wykorzystaniem autogenicznych wiórków kostnych. Badania kliniczne i radiologiczne wyraźnie wykazały, że w tym przypadku nowy typ implantu cyrkonowego może być skutecznie połączony z uprzednio lub równocześnie wykonywanymi zabiegami augmentacji kości, wykorzystującymi materiał autogeniczny. Badania oparte na dowodach wykazały, że odsetki przetrwania implantów tytanowych po augmentacji z wykorzystaniem autogenicznych bloczków kostnych wynoszą od 96,9% do 100%, a po podniesieniu dna zatoki szczękowej z wykorzystaniem kości autogenicznej – 97,4% ± 2,2% [42, 43]. Biorąc pod uwagę ograniczenia napotkane w opisanym przypadku, wydaje się, że używane techniki chirurgiczne mogą być uważane za niezawodne i dobrze tolerowane metody leczenia, które można stosować przy wszczepianiu implantów cyrkonowych z mikrochropowatą powierzchnią.

Przed wszczepieniem implantu przeprowadzono pionową augmentację kości tylko od strony wargowej szczęki. Toteż sześć miesięcy później objętość kości w wymiarze pionowym była wystarczająca, lecz jeszcze obniżona, zwłaszcza od strony podniebiennej wyrostka zębodołowego. W konsekwencji możliwości umieszczenia implantu były ograniczone przez niekorzystne warunki kostne. W razie używania implantu jednoczęściowego bardzo istotne jest, by został on umieszczony w pozycji ukierunkowanej protetycznie (tj. w odpowiednio dobranym miejscu i w odpowiedniej osi), ponieważ później korekta osi implantu za pomocą indywidualnie dopasowanego łącznika nie jest już możliwa. Jednak opisany tu przypadek wskazuje, że nawet w niekorzystnych warunkach kostnych można zastosować jednoczęściowy implant cyrkonowy. Wszystkie implanty zostały usytuowane w pozycji akceptowalnej pod względem protetycznym i ustawione równolegle do siebie, co zapewniło wysoce satysfakcjonujący wynik funkcjonalny i estetyczny odbudowy protetycznej.

Konstrukcja implantów jednoczęściowych powoduje, że bezpośrednio po wszczepieniu implantu łącznik wystaje do jamy ustnej. W tej sytuacji unikanie wczesnego obciążenia mogłoby być czynnikiem ograniczającym podczas okresu osteointegracji. W opisanym przypadku zastosowano protezę tymczasową, ustabilizowaną zgryzowo na sąsiednich zębach, a bezpośrednio po zabiegu proteza została zaadaptowana do nowej sytuacji klinicznej. Pomogło to uniknąć nadmiernego obciążenia implantu.

W piśmiennictwie podano, że okres wgajania nieobciążonych implantów tytanowych z umiarkowanie chropowatą powierzchnią, których wszczepienie połączono z jednoczasowym podniesieniem dna zatoki szczękowej przy użyciu materiału autogenicznego, wynosi pomiędzy 4,1 a 4,3 miesiąca [43, 44]. Jako że liczne badania doświadczalne nie wykazały znamiennych różnic między implantami cyrkonowymi z mikrochropowatą powierzchnią – jak używane w tym przypadku – a dobrze znanymi implantami tytanowymi z powierzchnią SLA [28-31], zastosowano identyczny protokół kliniczny, umożliwiając pełne czynnościowe obciążenie implantów po czterech miesiącach niepowikłanego gojenia od czasu wszczepienia implantów i jednoczasowego podniesienia dna zatoki szczękowej. Należy zauważyć, że przytoczone dane doświadczalne były ograniczone do przedklinicznych badań na zwierzętach [28-31]. Jednak opublikowane dane oparte na dowodach [28-31, 33] i sukces leczenia przeprowadzonego w tym przypadku są bardzo obiecujące w aspekcie możliwości zastosowania klinicznego implantów cyrkonowych z mikrochropowatą powierzchnią.

Po 20 miesiącach od wszczepienia implantu klinicznie obserwowano zupełny brak oznak podrażnienia tkanek miękkich okołowszczepowych i naturalne ukształtowanie brodawki dziąsłowej. Identyczne spostrzeżenia uzyskano w przypadku innego typu jednoczęściowego implantu cyrkonowego po okresie obciążenia funkcjonalnego do siedmiu lat lub dłużej [45, 46]. To doskonałe przyleganie tkanek miękkich może być związane z rodzajem konstrukcji implantu, dzięki której unika się mikroluk poddziąsłowych, i z właściwościami tlenku cyrkonu, wykazującego wyższą biokompatybilność od metali. Wykazano między innymi statystycznie znamienny wzrost mikrokrążenia w tkankach miękkich okołowszczepowych w przypadku implantów cyrkonowych w porównaniu z tytanowymi [47], a nawet statystycznie znamienny spadek namnażania się bakterii na powierzchniach z tlenku cyrkonu [48, 49, 50] oraz mniejsze gromadzenie się komórek zapalnych w tkankach miękkich wokół implantów cyrkonowych w porównaniu z tytanowymi lub wykonanymi z innych metali [51, 52].

Wnioski

Publikowany opis przypadku ukazuje sukces terapeutyczny uzupełnienia protetycznego dużej przestrzeni bezzębnej z niekorzystnymi warunkami kostnymi przy zastosowaniu implantów cyrkonowych, skutkujący wysoce zadowalającymi wynikami funkcjonalnymi i estetycznymi. Ponadto badania kliniczne i radiologiczne wyraźnie wykazały, że w tym przypadku nowy typ implantu cyrkonowego może być skutecznie połączony z uprzednio lub równocześnie wykonywanymi zabiegami augmentacji kości, wykorzystującymi materiał autogeniczny. Jednak muszą zostać przeprowadzone dalsze dobrze zaprojektowane badania kliniczne, w których zostaną ocenione długoterminowe wyniki leczenia z zastosowaniem implantów cyrkonowych.

Podziękowania

Autorzy składają wyrazy wdzięczności Stefanowi Scherzingerowi z Dental Technik GmbH w Seon za wykonanie tymczasowych i stałych uzupełnień protetycznych oraz Zakładowi Radiologii Szpitala Kantonalnego w Aarau za wykonanie diagnostyki radiologicznej.

Udział autorów

Stefan Roehling – uczestnictwo w zabiegu chirurgicznym, pisanie artykułu; George Ghazal –uczestnictwo w zabiegu chirurgicznym, recenzja wewnętrzna artykułu; Thomas Borer – leczenie protetyczne, recenzja wewnętrzna artykułu; Florian Thieringer – recenzja wewnętrzna artykułu; Michael Gahlert – pisanie artykułu i recenzja wewnętrzna.

Konflikt interesów

Wszyscy autorzy oświadczają, że nie zachodzi żaden konflikt interesów

Tłumaczenie

lek. med. Dorota Tukaj
„Dent. J.” 2015, 3(3), 79-92.

Piśmiennictwo:

1. Branemark P.I., Adell R. et al.: Intra-osseous anchorage of dental prostheses. I. Experimental studies. „Scand. J. Plast. Reconstr. Surg.” 1969, 3, 81-100.

2. Roehling S., Meng B., Cochran D.: Sandblasted and acid etched implant surfaces with or without high surface free energy – Experimental and clinical background. [In:] „Implant Surfaces and Their Biological and Clinical Impact”; Wennerberg A.,
Albrektsson T., Jimbo R., Eds.; Springer Verlag: Berlin, Germany; Heidelberg, Germany, 2015; pp. 93-136.

3. Buser D., Janner S.F., Wittneben J.G. et al.: 10-year survival and success rates of 511 titanium implants with a sandblasted and acid-etched surface: A retrospective study in 303 partially edentulous patients. „Clin. Implant Dent. Relat. Res.” 2012, 14, 839-851.

4. Cochran D., Oates T., Morton D., Jones A. et al.: Clinical field trial examining an implant with a sand-blasted, acid-etched surface. „J. Periodontol.” 2007, 78, 974-982.

5. Roccuzzo M., Bonino L., Dalmasso P., Aglietta M.: Long-term results of a three arms prospective cohort study on implants in periodontally compromised patients: 10-year data around sandblasted and acid-etched (SLA) surface. „Clin. Oral Implants Res.” 2014, 25, 1105-1112.

6. Kohal R.J., Att W., Bachle M., Butz F.: Ceramic abutments and ceramic oral implants. An update. „Periodontol.” 2000 2008, 47, 224-243.

7. Tschernitschek H., Borchers L., Geurtsen W.: Nonalloyed titanium as a bioinert metal – A review. „Quintessence Int.” 2005, 36, 523-530.

8. Bianco P.D., Ducheyne P., Cuckler J.M.: Local accumulation of titanium released from a titanium implant in the absence of wear. „J. Biomed. Mater. Res.” 1996, 31, 227-234.

9. Weingart D., Steinemann S., Schilli W. et al.: Titanium deposition in regional lymph nodes after insertion of titanium screw implants in maxillofacial region. „Int. J. Oral and Maxillofac. Surg.” 1994, 23, 450-452.

10. Sicilia A., Cuesta S., Coma G. et al.: Titanium allergy in dental implant patients: A clinical study on 1500 consecutive patients. „Clin. Oral Implants Res.” 2008, 19, 823-835.

10. Sandhaus S.: Technic and instrumentation of the implant C.B.S. (Cristalline Bone Screw). „Inf. Odontostomatol.” 1968, 4, 19-24.

11. Sandhaus S.: Oral rehabilitation using implantation method C.B.S. „ZWR” 1971, 80, 597-604.

12. Schulte, W., Heimke, G.: The Tübinger immediate implant. Quintessenz 1976, 27, 17-23.

13. D’Hoedt B., Büsing C.M.: Oberflächenstruktur und knochenanlagerung bei Al2O3-keramikimplantaten. Eine tierexperimentelle studie. „Z. Zahnärztl. Impl.” 1986, 2, 5-10, (In German).

14. Zetterqvist L., Anneroth G., Nordenram A.: Tissue integration of Al2O3-ceramic dental implants: An experimental study in monkeys. „Int. J. Oral Maxillofac. Implants” 1991, 6, 285-293.

15. De Wijs F.L., Van Dongen R.C., De Lange G.L., De Putter C.: Front tooth replacement with tubingen (frialit) implants. „J. Oral Rehabil.” 1994, 21, 11,26.

16. Fartash B., Arvidson K.: Long-term evaluation of single crystal sapphire implants as abutments in fixed prosthodontics. „Clin. Oral Implants Res.” 1997, 8, 58,67.

17. Andreiotelli M., Wenz H.J., Kohal R.J.: Are ceramic implants a viable alternative to titanium implants? A systematic literature review. „Clin. Oral Implants Res.” 2009, 20 (Suppl. 4), 32-47.

18. Christel P., Meunier A., Heller M. et al.: Mechanical properties and short-term in vivo evaluation of yttrium-oxide-partially-stabilized zirconia. „J. Biomed. Mater. Res.” 1989, 23, 45-61.

19. Andreiotelli M., Kohal R.J.: Fracture strength of zirconia implants after artificial aging. „Clin. Implant Dent. Relat. Res.” 2009, 11, 158-166.

20. Silva N.R., Coelho P.G., Fernandes C.A. et al.: Reliability of one-piece ceramic implant. „J. Biomed. Mater. Res. B Appl. Biomater.” 2009, 88, 419-426.

21. Akagawa Y., Hosokawa R., Sato Y., Kamayama K.: Comparison between freestanding and tooth-connected partially stabilized zirconia implants after two years’ function in monkeys: A clinical and histologic study. „J. Prosthet. Dent.” 1998, 80, 551-558.

22. Kohal R.J., Weng D., Bachle M., Strub J.R. Loaded custom-made zirconia and titanium implants show similar osseointegration: An animal experiment.
„J. Periodontol.” 2004, 75, 1262-1268.

23. Kohal R.J., Wolkewitz M., Hinze M. et al.: Biomechanical and histological behavior of zirconia implants: An experiment in the rat. „Clin. Oral Implants Res.” 2009, 20, 333-339.

24. Saulacic N., Erdosi R., Bosshardt D.D. et al.: Acid and alkaline etching of sandblasted zirconia implants: A histomorphometric study in miniature pigs. „Clin. Implant Dent. Relat. Res.” 2014, 16, 313-322.

25. Sennerby L., Dasmah A., Larsson B., Iverhed M.: Bone tissue responses to surface-modified zirconia implants: A histomorphometric and removal torque study in the rabbit. „Clin. Implant Dent. Relat. Res.” 2005, 7 (Suppl. 1), 13-20.

26. Gahlert M., Gudehus T., Eichhorn S. et al.: Biomechanical and histomorphometric comparison between zirconia implants with varying surface textures and a titanium implant in the maxilla of miniature pigs. „Clin. Oral Implants Res.” 2007, 18, 662-668.

27. Gahlert M., Roehling,S., Wieland M. et al.: Osseointegration of zirconia and titanium dental implants: A histological and histomorphometrical study in the maxilla of pigs. „Clin. Oral Implants Res.” 2009, 20, 1247-1253.

28. Gahlert M., Roehling S., Sprecher C.M. et al.: In vivo performance of zirconia and titanium implants: A histomorphometric study in mini pig maxillae. „Clin. Oral Implants Res.” 2012, 23, 281-286.

29. Gahlert M., Rohling S., Wieland M. et al.: A comparison study of the osseointegration of zirconia and titanium dental implants. A biomechanical evaluation in the maxilla of pigs. „Clin. Implant Dent. Relat. Res.” 2010, 12, 297-305.

30. Bormann K.H., Gellrich N.C., Kniha H. et al.: Biomechanical evaluation of a microstructured zirconia implant by a removal torque comparison with a standard ti-sla implant. „Clin. Oral Implants Res.” 2012, 23, 1210-1216.

31. Depprich R., Naujoks C., Ommerborn M. et al.: Current findings regarding zirconia implants. „Clin. Implant Dent. Relat.” Res. 2014, 16, 124-137.

32. Gahlert M., Kniha H., Weingart D. et al.: A prospective clinical study to evaluate the performance of zirconium dioxide dental implants in single-tooth gaps. „Clin. Oral Implants Res.” 2015.

33. Becker J., John G., Becker K. et al.: Clinical performance of two-piece zirconia implants in the posterior mandible and maxilla: A prospective cohort study over 2 years. „Clin. Oral Implants Res.” 2015.

34. Brull, F., van Winkelhoff, A.J., Cune, M.S.: Zirconia dental implants: A clinical, radiographic and microbiologic evaluation up to 3 years. „Int. J. Oral Maxillofac. Implants” 2014, 29, 914-920.

35. Oliva J., Oliva X., Oliva J.D.: Five-year success rate of 831 consecutively placed zirconia dental implants in humans: A comparison of three different rough surfaces. „Int. J. Oral Maxillofac. Implants” 2010, 25, 336-344.

36. Payer M., Arnetzl V., Kirmeier R. et al.: Immediate provisional restoration of single-piece zirconia implants: A prospective case series – Results after 24 months of clinical function. „Clin. Oral Implants Res.” 2013, 24, 569-575.

37. Payer M., Heschl A., Koller M. et al.: All-ceramic restoration of zirconia two-piece implants – A randomized controlled clinical trial. „Clin. Oral Implants Res.” 2015, 26, 371-376.

38. Kohal R.J., Knauf M., Larsson B. et al.: One-piece zirconia oral implants: One-year results from a prospective cohort study. 1. Single tooth replacement. „J. Clin. Periodontol.” 2012, 39, 590-597.

39. Kohal R.J., Patzelt S.B., Butz F., Sahlin H.: One-piece zirconia oral implants: One-year results from a prospective case series. 2. Three-unit fixed dental prosthesis (FDP) reconstruction. „J. Clin. Periodontol.” 2013, 40, 553-562.

40. Cionca N., Muller N., Mombelli A.: Two-piece zirconia implants supporting all-ceramic crowns: A prospective clinical study. „Clin. Oral Implants Res.” 2015, 26, 413-418.

41. Aloy-Prosper A., Penarrocha-Oltra D., Penarrocha-Diago M., Penarrocha-Diago M.: The outcome of intraoral onlay block bone grafts on alveolar ridge augmentations: A systematic review. „Med. Oral Patol. Oral Cir. Bucal” 2015, 20, e251-e258.

42. Al-Nawas, B., Schiegnitz E.: Augmentation procedures using bone substitute materials or autogenous bone – A systematic review and meta-analysis. „Eur. J. Oral Implantol.” 2014, 7 (Suppl. 2), 219-234.

43. Stricker A., Voss P.J., Gutwald K. et al.: Maxillary sinus floor augmention with autogenous bone grafts to enable placement of SLA-surfaced implants: Preliminary results after 15-40 months. „Clin. Oral Implants Res.” 2003, 14, 207-212.

44. Gahlert M., Burtscher D., Pfundstein G. et al.: Dental zirconia implants up to three years in function: A retrospective clinical study and evaluation of prosthetic restorations and failures. „Int. J. Oral Maxillofac. Implants” 2013, 28, 896-904.

45. Roehling S., Woelfler H., Hicklin S. et al.: A retrospective clinical study with regard to survival and success rates of zirconia implants up to and after 7 years of loading. „Clin. Implant Dent. Relat. Res.” 2015.

46. Kajiwara N., Masaki C., Mukaibo T. et al.: Soft tissue biological response to zirconia and metal implant abutments compared with natural tooth: Microcirculation monitoring as a novel bioindicator. „Implant Dent.” 2015, 24, 37-41.

47. Nascimento C., Pita M.S., Fernandes F.H. et al.: Bacterial adhesion on the titanium and zirconia abutment surfaces. „Clin. Oral Implants Res.” 2014, 25, 337-343.

48. Al-Radha A.S., Dymock D., Younes C., O’Sullivan D.: Surface properties of titanium and zirconia dental implant materials and their effect on bacterial adhesion. „J. Dent.” 2012, 40, 146-153.

49. Scarano A., Piattelli M., Caputi S. et al.: Bacterial adhesion on commercially pure titanium and zirconium oxide disks: An in vivo human study. „J. Periodontol.” 2004, 75, 292-296.

50. Degidi M., Artese L., Scarano A. et al.: Inflammatory infiltrate, microvessel density, nitric oxide synthase expression, vascular endothelial growth factor expression and proliferative activity in peri-implant soft tissues around titanium and zirconium oxide healing caps. „J. Periodontol.” 2006, 77, 73-80.

51. Welander M., Abrahamsson I., Berglundh T.: The mucosal barrier at implant abutments of different materials. „Clin. Oral Implants Res.” 2008, 19, 635-641.

Implant supported fixed dental prostheses using a new monotype zirconia implant – a case report

Autorzy:

Stefan Roehling^{1, 2}, Georges Ghazal², Thomas Borer^{2, 3}, Florian Thieringer¹, Michael Gahlert^{1, 4
1} Klinika Chirurgii Szczękowo-Czaszkowo-Twarzowej, Ośrodek Badawczy Hightech, Szpital Uniwersytecki w Bazylei (Szwajcaria)
² Klinika Chirurgii Szczękowo-Czaszkowo-Twarzowej, Szpital Kantonalny w Aarau (Szwajcaria)
³ Prywatna Klinika Stomatologiczna Moser & Borer w Bazylei (Szwajcaria)
⁴ Prywatna Klinika Stomatologiczna Kniha & Gahlert w Monachium (Niemcy)

Streszczenie:
Materiałem najczęściej dziś używanym do produkcji implantów zębowych jest tytan lub jego stopy. Wiele badań potwierdziło zdolność osteointegracji i dobre długoterminowe wyniki kliniczne implantów tytanowych o umiarkowanie szorstkiej powierzchni. Implanty ceramiczne o barwie naturalnych zębów przyciągnęły zainteresowanie klinicystów już pod koniec lat 60. W publikowanej pracy opisano przypadek uzupełnienia protetycznego dużej przestrzeni bezzębnej z niekorzystnymi warunkami kostnymi.

Summary:
Currently, titanium or specific titanium alloys are the most often used materials for the fabrication of dental implants. Many studies have confirmed the osseointegrative capacity and clinical long-term performance of moderately rough titanium implants. However, disadvantages have also been reported with regard to peri-implant infections and the titanium metal properties. Tooth colored ceramic implants have attracted the interest of clinicians since the end of the 1960s. The present case reports a fixed implant-supported reconstruction of a large edentulous space with compromised local bone conditions.