Recesja dziąseł – jak przeciwdziałać cofającym się dziąsłom?

Recesja dziąseł to proces zaniku tkanki dziąseł, w wyniku którego odsłaniane są wrażliwe szyjki i korzenie zębów. Wraz z postępem recesji nasilają się przykre objawy bólowe, pogłębia się dyskomfort psychiczny pacjenta związany z kwestiami estetycznymi oraz wdają się inne infekcje przyzębia. Jaka jest przyczyna recesji dziąseł? Jak wyleczyć cofające się dziąsła? Czy istnieją domowe sposoby na recesję dziąseł? Po odpowiedzi na powyższe pytania zapraszamy do dalszej części artykułu.

Zdjęcie ilustracyjne / Adobe Stock

Przyjęło się myśleć, że cofające się dziąsła to przypadłość osób starszych, lecz to nie jest prawda.

Przyczyny recesji dziąseł są różne i dotykają również dzieci, młodzież oraz młodych ludzi. U dzieci problem cofających się dziąseł dotyczy głównie siekaczy, a u dorosłych może zdarzyć się w każdym miejscu łuku zębowego.

Powody recesji dziąseł

Część powodów recesji dziąseł wynika z predyspozycji genetycznych, na które nie mamy wpływu, lecz istnieje cały wachlarz przyczyn cofania się dziąseł, którym sprzyja nasze działanie lub zaniechanie.

Oto niektóre z ich:

• palenie papierosów – środki toksyczne zawarte w tytoniu powodują podrażnienie tkanki dziąseł, zmniejszają jej ukrwienie i wysuszają, zaburzając naturalną równowagę śluzówki. W wyniku nałogu nikotynowego następuje martwica dziąseł i ich obniżanie. Opadające dziąsła odsłaniają niezabezpieczone korzenie i szyjki, a dym nikotynowy powoduje postępującą degenerację tych tkanek i ułatwia rozprzestrzenianie się próchnicy
• niewłaściwa technika czyszczenia zębów – nadmierna siła nacisku lub zbyt twarde włosie szczoteczki do zębów, w połączeniu z poprzecznym ruchem szorowania zębów, mogą uszkodzić delikatną tkankę dziąsła
• niewłaściwa technika mycia zębów – np. niedokładne i niestaranne, za krótkie mycie zębów sprzyja powstawaniu kamienia nazębnego, a co za tym idzie miejsca, gdzie gromadzą się bakterie osłabiające dziąsła
• niewłaściwa technika czyszczenia przestrzeni między zębowych
• nagminne używanie wykałaczek
• bruksizm, czyli zgrzytanie zębami, zwłaszcza podczas snu
• nawykowe zaciskanie zębów
• brak higieny jamy ustnej
• uszkodzenia mechaniczne – piercing tkanek miękkich ust (warga, język)

Inne przyczyny recesji dziąseł:

• skłonności genetyczne – zbyt delikatna, cienka budowa ścianki dziąsła
• niewłaściwe ułożenie zębów w łuku zębowym – np. przesuwanie się zębów wskutek ubytków
• budowa przedniej części ust – za mały odstęp pomiędzy łukiem zębowym, a tkanką miękką warg
• wady anatomiczne w budowie wędzidełka
• błędy w przeprowadzonych zabiegach stomatologicznych
• niekorzystny wpływ aparatu ortodontycznego

Podczas opuszczania się dziąseł, szyjki i korzenie zęba odsłaniają się i są narażone na niesprzyjające czynniki zewnętrzne.

Zęby (w odróżnieniu od szyjek i korzeni naturalnie umieszczonych w dziąśle) są otoczone warstwą szkliwa, co pozwala zabezpieczyć płytkę przed ścieraniem, wpływem temperatury, ingerencją składników pożywienia czy patogenami. Ani szyjki, ani korzenie nie są w ten sposób chronione, a kontakt z czynnikami ze świata zewnętrznego działa na nie degenerująco.

Niezależnie zatem od tego, jaka jest przyczyna cofających się dziąseł, należy bezzwłocznie przeciwdziałać postępowi recesji. Zlekceważenie pierwszych oznak może doprowadzić do nadwrażliwości na temperaturę, tkliwości, silnego bólu, zapalenia tkanki, rozwoju próchnicy, a przede wszystkim – utraty zębów.

Zapalenie dziąsła a paradontoza

Stan zapalny dziąseł może być wywołany przez nadmiar kamienia nazębnego. Kamień nazębny to idealne środowisko do rozwoju bakterii atakujących delikatną tkankę dziąseł.

Przewlekły stan zapalny dziąseł wywołany nagromadzonym kamieniem może z czasem doprowadzić do bardzo poważnego schorzenia: paradontozy.

Infekcja dziąseł dotyczy wyłącznie tkanek miękkich, lecz paradontoza atakuje głębsze obszary, kość wyrostka zębodołowego.

W ostrym stanie, paradontoza prowadzi do błyskawicznego obniżenia dziąseł, nawet 2 mm w ciągu 3 miesięcy i do odsłonięcia szyjek oraz korzeni.

Jak przeciwdziałać recesji dziąseł?

Recesji dziąseł nie da się wyleczyć domowymi środkami. Pomóc może wyłącznie lekarz stomatolog w klinice, lecz z całą pewnością właśnie domowe, codzienne czynności mogą z powodzeniem uchronić nas przed obniżaniem się dziąseł.

Co możemy zrobić, by przeciwdziałać recesji?

• systematycznie dbać o usuwanie płytki nazębnej
• prawidłowo czyścić zęby przynajmniej dwa razy dziennie
• korzystać z nici dentystycznych
• kontrolować ułożenie zębów w łuku zębowym
• kontrolować stan zębów w gabinecie stomatologicznym