Trwałość in vivo kleju ortodontycznego uwalniającego fluor (OpalSeal), zapobiegającego tworzeniu się białych plam u pacjentów leczonych aparatami stałymi

Zapobieganie powstawaniu białych plam (white-spot lesions, WSL) podczas leczenia stałym aparatem ortodontycznym wciąż pozostaje wyzwaniem dla współczesnego leczenia ortodontycznego. Są dowody, że zaniedbywanie higieny jamy ustnej podczas stosowania aparatów stałych może w ciągu kilku tygodni doprowadzić do powstania białych plam [1-4]. Poza mechanicznym usuwaniem płytki nazębnej podczas szczotkowania, stosowaniem past do zębów i płynów do płukania ust zawierających fluor lub używaniem materiałów wiążących uwalniających fluor, główne strategie prewencyjne zapobiegające demineralizacji szkliwa skupiają się na zastosowaniu klejów uszczelniających (sealantów), uwalniających fluor [5, 6]. 

Stosowanie kleju uszczelniającego dla ochrony szkliwa jest powszechną praktyką u pacjentów ortodontycznych leczonych aparatami stałymi, jednakże wiarygodne dane na temat jego wytrzymałości in vivo są skąpe [7]. Tüfekçi i wsp. badali in vivo przetrwanie uszczelniacza na zębach przedtrzonowych usuniętych 67 ± 28 dni po przytwierdzeniu zamków i aplikacji kleju uszczelniającego, stwierdzając, że do tego czasu pozostało średnio 50% warstwy OpalSeal (Ultradent) i nie znajdując żadnej korelacji między ilością pozostałego kleju a czasem, przez jaki zęby pozostawały w jamie ustnej [7]. Jednakże można przyjąć, że czynniki, takie jak higiena jamy ustnej i ocieranie spowodowane szczotkowaniem zębów, jak również działanie kwasów i czynników mechanicznych związanych ze spożywaniem różnych potraw i napojów, mogą wywierać wpływ na stan sealantu i jego wytrzymałość in vivo: warstwy preparatu mogą ulec redukcji zarówno na grubość, jak i na rozległość na skutek codziennego zużycia mechanicznego. Jednakże, choć publikowano prace donoszące o zmniejszeniu tworzenia się białych plam po zastosowaniu sealantów uwalniających fluor, brakuje badań in vivo nad ich integralnością lub zużywaniem się w powiązaniu z higieną jamy ustnej i czasem obserwacji.

Fot. 1a. Oceny integralności kleju uszczelniającego dokonywano w świetle lampy ultrafioletowej („czarne światło”), wykorzystując fluorescencyjne właściwości OpalSeal; b, c. Przykłady zębów z punktacją 3 (klej niezniszczony/całkowicie zachowany) i 1 (zachowane < 50%).

Cel badania

Celem badania była ocena in vivo trwałości kleju uszczelniającego (OpalSeal, Ultradent, USA), stosowanego w celu zapobiegania tworzeniu się białych plam u pacjentów leczonych stałym aparatem ortodontycznym przez 26 tygodni, biorąc pod uwagę zapewnienie albo brak odpowiedniej higieny jamy ustnej. Hipoteza zerowa brzmiała: po 26 tygodniach leczenia stałym aparatem ortodontycznym nie dojdzie do zużycia preparatu w stosunku do punktu wyjścia i fakt przestrzegania higieny jamy ustnej (mierzony wartością orientacyjnego wskaźnika płytki nazębnej, API [8]) nie będzie miał wpływu na stopień zużycia preparatu.

Materiał i metoda

Z praktyki ortodontycznej w Hanowerze pomiędzy 1 listopada 2011 roku a 30 kwietnia 2012 roku zrekrutowano 36 kolejnych pacjentów przechodzących leczenie stałym aparatem ortodontycznym (chłopcy/dziewczęta 12/24; wiek 12-17 lat, śr. wiek 14,44 lat; SD 1,33) Przyjęto następujące kryteria włączenia:

• zaplanowane przytwierdzenie zamków Damon-3 (Ormco, USA) na przynajmniej 16 zębach,

• nałożenie kleju uszczelniającego (OpalSeal, Ultradent, USA) na tej samej wizycie,

• zgoda na udział i akceptacja dodatkowych badań podczas wizyt
kontrolnych.

Kryteriami wykluczającymi były:

• brak zgody na aplikację kleju uszczelniającego,

• mniej niż 16 zębów z przytwierdzonymi zamkami,

• brak zgody na uczestnictwo.

Pojedyncze zęby zakwalifikowanych pacjentów wyłączano z badania, jeśli na pierwszej wizycie nie zostały do nich przyklejone zamki albo jeśli miały być w najbliższym czasie poddane ekstrakcji. Z 864 zębów potencjalnie spełniających niezbędne warunki ostatecznie poddano ocenie 796 (68 wypadło z badania).

Standaryzowane klejenie zamków metodą pośrednią w środowisku suchego pola wykonano przed nałożeniem sealantu, by móc usunąć nadmiar materiału wiążącego bez naruszania warstw uszczelniacza. Po oczyszczeniu powierzchni zębów pumeksem bezfluorowym przeprowadzano poszczególne etapy wg instrukcji producentów: 15-sekundowe wytrawianie całej powierzchni wargowej 37-proc. kwasem fosforowym, następnie klejenie pośrednie z użyciem chemoutwardzalnego systemu wiążącego MonoLok2 (Rocky Mountain Orthodontics, USA). Pozostałości materiału wiążącego zostały usunięte przed aplikacją kleju uszczelniającego. Zgodnie z instrukcją producenta OpalSeal po nałożeniu delikatnie wysuszono powietrzem, po czym poddano światłoutwardzaniu przez 20 s na każdy ząb (Bluephase C8, 800 mW/cm², Ivoclar Vivadent, Liechtenstein).

Kwestie etyczne

Badanie stanowiło rozszerzenie zaaprobowanego wcześniej protokołu naukowego (# 4/8/ 09). Wszystkie procedury zostały uprzednio zaprezentowane komisji etycznej Uniwersytetu w Getyndze. Nie było sprzeciwów co do publikacji. Pacjenci i ich opiekunowie prawni wyrazili poinformowaną zgodę na udział.

Parametr 1: Przesiewowa ocena higieny jamy ustnej 

Dla szybkiego oszacowania stanu higieny jamy ustnej wprowadzono do stomatologii orientacyjny wskaźnik płytki (approximal plaque index, API) [8]. Choć oparta na mniej lub bardziej subiektywnych decyzjach podejmowanych „na gorąco”, ocena API została przyjęta jako podstawowa metodologia kliniczna używana w badaniach z zakresu kariologii i periodontologii [9]. Stan higieny jamy ustnej oceniano za pomocą API – tzn. wyrokując, czy płytka nazębna jest obecna, czy nie – dla każdego zęba zaopatrzonego w zamek (wyniki podano jako procent z zębów z płytką nazębną); oceny dokonywano przed przyklejeniem zamka i nałożeniem kleju uszczelniającego, czyli w punkcie T0, i po 14 dniach leczenia (T1). Wszyscy pacjenci otrzymali identyczne standaryzowane instrukcje odnośnie do higieny jamy ustnej podczas leczenia stałym aparatem ortodontycznym, zalecono im czyszczenie zębów 3 razy dziennie z użyciem typowych, dostępnych na rynku past z zawartością fluoru 1,400-1,450 ppm. Wszystkich zaopatrzono w taki sam typ szczoteczek z włóknami o średniej twardości oraz szczoteczki międzyzębowe (TePe, Szwecja).

Parametr 2: Ocena integralności warstwy kleju uszczelniającego

Integralność i stan warstwy OpalSeal kontrolowano w świetle lampy ultrafioletowej („czarne światło”), dostarczanej przez producenta w celu oceny trwałości fluoryzującego kleju uszczelniającego. Podobnie jak w poprzednich badaniach [4] oceny dokonywał lekarz, przed którym zaślepiono punkt czasowy kontroli danego pacjenta, zaś zapisu dokonywała pielęgniarka przydzielona do badania. Procedurę tę wykonywano zaraz po przyklejeniu zamków i nałożeniu kleju uszczelniającego (punkt wyjścia, T0), po 14 dniach (T1), 8 tygodniach (T2), 14 tygodniach (T3),
20 tygodniach (T4) i 26 tygodniach (T5). Stopień zużycia preparatu oceniono w 4-stopniowej klasyfikacji stworzonej w oparciu o wskaźnik używany do oceny resztek pozostałego materiału wiążącego (adhesive remnant index, ARI [10]): 3 = klej niezniszczony/całkowicie zachowany, 2 = zachowane > 50%, 1 = < 50%, 0 = brak preparatu dającego się zaobserwować gołym okiem, oceniając ten parametr osobno dla każdego zęba z zamkiem (maks. 24 na pacjenta; fot. 1a, b i c).

Analiza statystyczna

Czynnik „higiena jamy ustnej”, oceniany za pomocą wskaźnika API w punkcie wyjścia (T0) i 2 tygodnie po przyklejeniu zamków (T1), przetestowano na potencjalne zmiany (wzrost wskaźnika API = spadek jakości higieny jamy ustnej), posługując się t-testem dla prób zależnych. Stan trwałości warstwy OpalSeal, jak również potencjalne wpływy i interakcje wyjściowej wartości API (T0), upływu czasu (T1 – T5), rodzaju zęba (# 1-6; 1, siekacz przyśrodkowy; 2, siekacz boczny; 3, kieł; 4, pierwszy przedtrzonowiec; 5, drugi przedtrzonowiec; 6, pierwszy trzonowiec) i jego położenia (szczęka, żuchwa) zbadano za pomocą analizy nieparametrycznej ANOVA dla powtarzanych pomiarów, ze score integralności OpalSeal jako zmienną zależną. Skorelowane wyniki dla jednego pacjenta i wyniki dla każdego zęba z upływem czasu zebrano w modelu łączącym czynnik losowy „pacjent” z czynnikiem losowym „ząb”, tworząc strukturę zagnieżdżoną o złożonej symetrii. W przypadku znaczących interakcji czynników doświadczalnych dane rozdzielano i następnie analizowano w podgrupach. Poziom znamienności ustalono na 5%. Wyliczenie wielkości próby zgodnie z O’Brien-Castelloe dawało moc powyżej 80% przy liczebności 36 badanych/796 zębów. Wszystkie analizy wykonano, używając oprogramowania SAS 9.3 (SAS Institute, USA) i Statistica 10 (StatSoft (Europa) GmbH, Niemcy).

Wyniki

Wyjściowo dodatni wskaźnik API miało 43,4% zębów (SD: 20,5%). Stan higieny jamy ustnej pogorszył się znamiennie po przytwierdzeniu zamków (T1, 53%, SD: 22,0%; w t-teście dla prób zależnych T0 vs T1, p = 0,01).

Wpływ higieny jamy ustnej (API) na zużywanie się warstwy uszczelniacza

W punkcie T1 stwierdziliśmy, że zęby z dodatnim wskaźnikiem API nie wykazują znamiennych różnic w aspekcie zachowania warstwy kleju uszczelniającego w odróżnieniu od zębów z ujemnym wskaźnikiem API (tab. 1). Mówiąc ogólnie, zaobserwowano znamienny wzrost stopnia zużycia sealantu na przestrzeni od zębów przednich 1-4 do zębów tylnych 5 lub 6 (tab. 2), który zachodził najszybciej w dobrze czyszczonych zębach tylnych żuchwy (zęby 5 i 6 z ujemnym API) (tab. 1). Średnie wartości na zębach przednich zarówno dobrze, jak i niedostatecznie czyszczonych zbliżały się do score „1” (< 50% zachowanego sealantu) w punkcie T3 (tydzień 14). Odsetek zębów z wynikiem wyższym od 0 przedstawiono w tab. 3. Pomimo ogólnie nieco lepszego stopnia zachowania sealantu przed i po punkcie T3 na niewystarczająco czyszczonych zębach (z dodatnim API) w porównaniu z zębami dobrze czyszczonymi (API-ujemnymi) zjawisko to nie osiągnęło poziomu znamienności statystycznej (tab. 2). Zatem, biorąc pod uwagę całkowity czas badania, czynnik „higiena jamy ustnej” sam w sobie nie ma ogólnie znamiennego wpływu na stopień zużycia kleju uszczelniającego.

Szczęka vs żuchwa 

Porównania w parach wskazują na silniejsze zużywanie się kleju uszczelniającego w punkcie T1 w obrębie zębów żuchwy niż szczęki; zwłaszcza na zębach 1, 2 i 6 było ono znamiennie istotne w porównaniu z analogicznymi zębami górnymi.

Dyskusja

Powstrzymanie demineralizacji szkliwa podczas leczenia stałym aparatem ortodontycznym można osiągnąć za pomocą klejów uszczelniających (sealantów), uwalniających fluor [11, 12], jednakże skuteczność tych preparatów zależy od ich integralności i/lub trwałości [7]. Istnieje popularne, błędne przekonanie, że jedna aplikacja sealantu na początku leczenia aparatem stałym wystarczy, aby ochronić szkliwo przez cały okres leczenia [13, 14]. Badania in vivo dostarczyły dowodów, że kleje uszczelniające zapewniają niejaką ochronę i zmniejszają częstotliwość pojawiania się nowych białych plam [12], ale nie dają pełnego zabezpieczenia przed tworzeniem się białych plam przez pełny okres terapii [7]. Staranność nakładania i częstotliwość ponownych aplikacji mogą mieć istotny wpływ na trwałość warstwy sealantu, podobnie jak stopień przestrzegania higieny jamy ustnej i intensywność czyszczenia zębów oraz przestrzeni międzyzębowych jako czynnik potencjalnie powodujący ścieranie kleju uszczelniającego. Dane o trwałości tych preparatów w badaniach in vivo spotyka się rzadko: niedawno stwierdzono, że na zębach przedtrzonowych usuniętych w ciągu 67 ± 28 dni od nałożenia sealantu pozostaje średnio 50% OpalSeal [7]. Ponadto autorzy opisali niewielkie zmniejszenie częstotliwości białych plam na zębach potraktowanych OpalSeal, jednakże po 90 dniach było ono nieznamienne w porównaniu z materiałem wiążącym nieuwalniającym fluoru; korzystny efekt pod względem znaczącego obniżenia pojawiania się białych plam dotyczył tylko zębów ocenionych w ciągu pierwszych 3 miesięcy. Wywnioskowali oni, że może być to skutek zużywania się sealantu, wskazując na konieczność wielokrotnych jego aplikacji [7].

W dostępnych doniesieniach nie ma jednakże żadnych jasnych wskazówek w kwestii ponownych aplikacji kleju uszczelniającego, zwłaszcza że jeszcze nie wiadomo, jakie interakcje powoduje efekt ochronny i trwałość sealantów uwalniających fluor z dodatkowym wytrawianiem, które może być niezbędne dla osiągnięcia retencji preparatu po wielu miesiącach leczenia; jest faktem, że dodatkowe trawienie powierzchni szkliwa niepokrytej podstawą zamków samo w sobie może prowadzić do tworzenia się białych plam [15]. Przedstawione tu dane dostarczają pewnych dowodów, pomocnych w formułowaniu odpowiedzi na pytania co do zalecanych odstępów czasu, w jakich należy odnawiać warstwę kleju uszczelniającego, oraz co do niejasnego wpływu indywidualnej intensywności zabiegów higienicznych i ścierania podczas mechanicznego czyszczenia zębów na trwałość sealantu.

Hipoteza zerowa nr 1, głosząca, że w ciągu 26 tygodni leczenia nie zachodzi znamienne globalne zużycie się warstwy sealantu, została odrzucona, podczas gdy hipoteza zerowa nr 2 została potwierdzona, jako że nie znaleźliśmy znamiennego i globalnego wpływu higieny jamy ustnej na zużywanie się kleju uszczelniającego. Niemniej jednak miał miejsce znamienny wzrost zużywania się warstwy sealantu na przestrzeni od zębów przednich (1-4) do tylnych (5 lub 6) (tab. 1) i był on szybszy na dobrze czyszczonych zębach tylnych dolnych (zęby 5 i 6 z ujemnym API). Jedna z możliwych interpretacji tego faktu jest taka, że czyszczenie zębów może powodować dosłownie zdzieranie warstwy kleju uszczelniającego, skąd można wnioskować, że chroni on nieco lepiej zęby niewystarczająco czyszczone. Inne możliwe wyjaśnienie większego stopnia zużycia się warstwy sealantu na zębach tylnych żuchwy przypisuje ten fakt czynności żucia. To tłumaczyłoby ubytki warstwy powlekającej górną 1/3 szkliwa dolnych pierwszych trzonowców i przedtrzonowców, jako że te obszary są bardziej narażone na codzienne mechaniczne ścieranie podczas jedzenia.

Średnie wartości score wskazują, że w punkcie czasowym T3 (tydzień 14) zarówno na zębach dobrze, jak i niewystarczająco czyszczonych pozostaje mniej niż 50% warstwy kleju uszczelniającego, przy czym zarówno przed, jak i po T3 wydaje się, że nieco więcej zachowuje się go na zębach API-dodatnich, szczególnie drugich przedtrzonowcach. Jednakże globalnie wyniki te są niewiele wyższe w porównaniu z wynikami zębów niedoczyszczonych (tab. 2). Dlatego należy się spodziewać, że w przeciętnym przypadku może być niezbędna ponowna aplikacja kleju uszczelniającego powyżej 14 tygodnia od rozpoczęcia leczenia aparatem stałym. Ten wynik zgodny jest z doniesieniem Tüfekçi i wsp., którzy podali, że po 90 dniach zostaje zachowane 50% tego samego kleju uszczelniającego [7].

Ponowna aplikacja kleju uszczelniającego: odstępy czasu i sposób

Zgodnie z zaleceniem producenta ponowna aplikacja OpalSeal wymaga wcześniejszego wytrawiania przez 15-30 s i następowego utrwalania światłem przez 10 s. Poprzednie badania zdają się wskazywać na potencjalny efekt jatrogenny, zwłaszcza w przypadkach z nadmiernym wytrawianiem przed przytwierdzeniem zamka, szczególnie gdy te obszary nie są później pokryte materiałem wiążącym ani podstawą zamka [15]: wykazano, że ma to znamiennie większy wpływ na tworzenie się białych plam. Późniejsze przykrycie tych wytrawionych obszarów klejem uszczelniającym staje na przeszkodzie tworzeniu się białych plam, jednakże wyniki publikowanego badania wskazują, że zużywa się on przeciętnie w ciągu 3,5 miesiąca i nie jest jasne, czy później występuje zwiększona podatność na powstawanie białych plam. Według wcześniejszych doniesień zęby są szczególnie wrażliwe na odwapnienie podczas pierwszego półrocza leczenia aparatem stałym [4]. Gdyby było to spowodowane swego rodzaju dostosowywaniem się środowiska jamy ustnej do aparatu ortodontycznego, sens mogłaby mieć zwykła powtórna aplikacja kleju uszczelniającego bez kolejnego wytrawiania.

Zalety i wady schematu badania

Integralność i stan warstwy OpalSeal były oceniane w gabinecie przez lekarza praktyka, przed którym zaślepiono punkt czasowy kontroli danego pacjenta, zaś wyniki były notowane przez pielęgniarkę, podobnie jak w poprzednich badaniach dotyczących tworzenia się białych plam u pacjentów ortodontycznych [4]. Ocena zdjęć nie byłaby tu przydatna, gdyż należałoby fotografować każdy ząb po kolei w oświetlaniu lampą UV. Zalety to wielkość próby i liczba przeprowadzonych ocen.

O ile nam wiadomo, jest to pierwsze badanie in vivo integralności i wytrzymałości kleju uszczelniającego w różnych punktach czasowych, z rozważeniem czynnika w postaci higieny jamy ustnej. Podczas gdy badania in vivo oferują bardziej realistyczne spojrzenie na temat, standaryzacja jest trudniejsza do osiągnięcia, inaczej niż w badaniach in vitro, gdzie standaryzacja jest łatwa, lecz przydatność praktyczna i możliwość uogólniania wyników są niezbyt duże. Ograniczeniem badania był brak standaryzacji reżimu higienicznego, poza dostarczeniem standaryzowanej instrukcji czyszczenia zębów i rozdaniem identycznych szczoteczek. Nie dokonywano rozróżnienia między osobami prawo- i leworęcznymi. Ponadto stan higieny jamy ustnej sprawdzono przed przytwierdzeniem zamków, a następnie jeszcze raz po 14 dniach. Zatem badanych przydzielono do grup z odpowiednią lub niedostateczną higieną jamy ustnej na podstawie tej dwukrotnej oceny, nie biorąc pod uwagę późniejszej potencjalnej poprawy albo pogorszenia.

Wyniki tego badania dostarczają pewnych dowodów co do charakterystyki zużywania się typowego kleju uszczelniającego, używanego w ortodoncji, wskazując, że odnowienie warstwy OpalSeal po upływie średnio 3,5 miesiąca może być korzystne albo wręcz niezbędne dla trwałego powstrzymania tworzenia się białych plam. Poprzednie badania dotyczące powstawania białych plam po aplikacji kleju uszczelniającego można by powtórnie przeanalizować pod względem czasu trwania leczenia aparatem stałym i stosowania lub niestosowania powtórnej aplikacji preparatu. Jednak w publikowanym badaniu oceniano jedynie wpływ upływu czasu i higieny jamy ustnej na zużywanie się kleju uszczelniającego, nie uwzględniając tworzenia się białych plam. Toteż nie można na podstawie naszych badań wyciągnąć wniosku, że odnowienie warstwy kleju uszczelniającego po 3,5 mies. rzeczywiście wpłynie na dalsze obniżenie się liczby białych plam: można również przyjąć, że skoro zęby są szczególnie wrażliwe na powstawanie białych plam podczas pierwszych miesięcy leczenia aparatem stałym, w takim razie może wystarczać jedno nałożenie kleju uszczelniającego na powierzchnię szkliwa w tym okresie. Warto również rozważyć interakcję odnawianej warstwy sealantu z potencjalnie niezbędnymi dodatkowymi epizodami wytrawiania szkliwa.

Przyszłe badania 

Potrzebne są dalsze badania dotyczące sposobu ponownej aplikacji OpalSeal (z albo bez dodatkowego wytrawiania) w aspekcie: zmniejszenia częstotliwości występowania białych plam oraz wytrzymałości i zużywania się kleju uszczelniającego stosowanego tą lub inną metodą. Ponieważ wiadomo, że nadmierne wytrawienie szkliwa kwasem fosforowym, które jest wymagane przed nałożeniem kleju uszczelniającego, może wywoływać powstawanie białych plam [15], nie jest np. jasne, czy powierzchnię szkliwa należy raz jeszcze wytrawić przed ponowną aplikacją OpalSeal, czy odnowić jego warstwę bez powtórnego wytrawiania, czy nie trzeba jej odnawiać.

Wnioski

Z przedstawionego tu badania można wyciągnąć następujące wnioski:

• u pacjentów leczonych aparatami stałymi konieczne jest staranne sprawdzanie, czy zachowała się warstwa kleju uszczelniającego,

• jest mało prawdopodobne, by po jednorazowej aplikacji kleju uszczelniającego jego warstwa utrzymała się nienaruszona przez cały czas leczenia ortodontycznego;

• przeciętnie należy się spodziewać, że po 3,5 miesiącach (tydzień 14) leczenia może być konieczna ponowna aplikacja kleju uszczelniającego; niezbędne są dalsze badania kliniczne dla potwierdzenia, czy będzie ona przynosiła korzyści w aspekcie zmniejszenia się częstotliwości występowania białych plam;

• ponieważ wytrawianie powierzchni szkliwa jest znanym czynnikiem mogącym wywoływać tworzenie się białych plam, w przyszłości należy przeprowadzić badania wyjaśniające, czy ponowna aplikacja kleju uszczelniającego powinna być poprzedzona dodatkowym wytrawianiem dla zwiększenia jego trwałości, czy nie.

Konflikt interesów 

Wszyscy autorzy oświadczają, że nie zachodzi żaden konflikt interesów.

Wkład autorów

Wszyscy autorzy przyczynili się w dużym stopniu do powstania pracy. M.K. zaprojektował badanie, był odpowiedzialny za jego schemat, prowadził leczenie ortodontyczne, przeprowadzał pomiary wraz z Y.G., dokonywał interpretacji danych wraz z D.E., przeprowadził poszukiwania piśmiennictwa i napisał szkic pracy. Y.G. zbierała dane i kompletowała dokumentację medyczną. D.E. przeprowadził analizy statystyczne. P.S. i D.W. przeanalizowali tekst i współuczestniczyli w pisaniu artykułu. Wszyscy autorzy zatwierdzili wersję ostateczną.

Podziękowania

Dziękujemy dr. J. Raimanowi (Hanower, Niemcy) za pozwolenie na przeprowadzenie tego badania w jego praktyce ortodontycznej i za dostęp do danych, a także C. Jerchel za pomoc w porządkowaniu danych.

Tłumaczenie

lek. med. Dorota Tukaj

„Head & Face Medicine” 2015, 11:11

Piśmiennictwo:

1. Øgaard B., Rolla G., Arends J.: Orthodontic appliances and enamel demineralization. Part 1. Lesion development. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 1988; 94: 68-73.

2. Melrose C.A., Appleton J., Lovius B.B.: A scanning electron microscopic study of early enamel caries formed in vivo beneath orthodontic bands. „Br J Orthod.” 1996; 23: 43-47.

3. Richter A.E., Arruda A.O., Peters M.C., Sohn W.: Incidence of caries lesions among patients treated with comprehensive orthodontics. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 2011; 139: 657-64.

4. Tüfekçi E., Dixon J.S., Gunsolley J.C., Lindauer S.J.: Prevalence of white spot lesions during orthodontic treatment with fixed appliances. „Angle Orthod.” 2011; 81: 206-210.

5. Geiger A.M., Gorelick L., Gwinnett A.J., Benson B.J.: Reducing white spot lesions in orthodontic populations with fluoride rinsing. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 1992; 101:403-407.

6. Benson P.E., Parkin N., Dyer F. et al.: Fluorides for the prevention of early tooth decay (demineralised white lesions) during fixed brace treatment. „Cochrane Database Syst Rev.” 2013; 12: Article ID CD003809.

7. Tüfekçi E., Pennella D.R., Mitchell J.C. et al.: Efficacy of a fluoride-releasing orthodontic primer in reducing demineralization around brackets: an in-vivo study. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 2014; 146: 207-14.

8. Lange D.E., Plagmann H.C., Eenboom A., Promesberger A.: Klinische Bewertungsverfahren zur Objektivierung der Mundhygiene [Clinical methods for the objective evaluation of oral hygiene]. „Dtsch Zahnarztl Z.”
1977; 32: 44-7.

9. Splieth C.H., Treuner A., Gedrange T., Berndt C.: Caries-preventive and remineralizing effect of fluoride gel in orthodontic patients after 2 years. „Clin Oral Investig.” 2012; 16: 1395-9.

10. Årtun J., Bergland S.: Clinical trials with crystal growth conditioning as an alternative to acid-etch enamel pretreatment. „Am J Orthod.” 1984; 85: 333-340.

11. Hu W., Featherstone J.D.B.: Prevention of enamel demineralization: an in-vitro study using light-cured filled sealant. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 2005; 128: 592-600.

12. O’Reilly M.T., De Jesús V.J., Hatch J.P.: Effectiveness of a sealant compared with no sealant in preventing enamel demineralization in patients with fixed orthodontic appliances: a prospective clinical trial. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 2013; 143: 837-44.

13. Todd M.A., Staley R.N., Kanellis M.J. et al.: Effect of fluoride varnish on demineralization adjacent to orthodontic brackets. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 1999; 116: 159-67.

14. Farhadian N., Miresmaeili A., Eslami B., Mehrabi S.: Effect of fluoride varnish on enamel demineralization around brackets: an in-vivo study. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 2008; 133 (4 Suppl): S95-8.

15. Knösel M., Bojes M., Jung K., Ziebolz D.: Increased susceptibility for white spot lesions by surplus orthodontic etching exceeding bracket base area. „Am J Orthod Dentofacial Orthop.” 2012; 141: 574-82.

Autorzy i zdjęcia:
Michael Knösel
Katedra Ortodoncji, Uniwersyteckie Centrum Medyczne (UMG) w Getyndze (Niemcy)
David Ellenberger
Katedra Statystyki Medycznej, Uniwersyteckie Centrum Medyczne (UMG) w Getyndze (Niemcy)
Yvonne Göldner
Praktyka prywatna w Hanowerze (Niemcy)
Paulo Sandoval
Katedra Ortodoncji, Uniwersytet de la Frontera (UFRO) w Temuco (Chile)
Dirk Wiechmann
Praktyka ortodontyczna w Essen (Niemcy)
Katedra Ortodoncji, Uniwersytet Medyczny (MHH) w Hanowerze (Niemcy)

Słowa kluczowe:
klej/uszczelniacz ortodontyczny, trwałość, OpalSeal, białe plamy, in vivo.

Streszczenie:
Stosowanie kleju uszczelniającego podczas leczenia stałym aparatem ortodontycznym w celu ochrony szkliwa jest powszechne, lecz wiarygodne dane dotyczące jego trwałości in vivo są skąpe. Celem badania była ocena in vivo trwałości kleju uszczelniającego (OpalSeal, Ultradent), stosowanego w celu zapobiegania tworzeniu się białych plam u pacjentów leczonych stałym aparatem ortodontycznym przez 26 tygodni, biorąc pod uwagę zapewnienie albo brak odpowiedniej higieny jamy ustnej. (…) Jest mało prawdopodobne, by jednorazowa aplikacja OpalSeal wystarczyła na cały okres leczenia stałym aparatem ortodontycznym. Konieczności ponownej aplikacji uszczelniacza można oczekiwać przeciętnie po 3,5 miesiącach (14 tyg.) leczenia.