Ujawnianie danych lekarzy i lekarzy dentystów z Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą – pismo Prezesa NRL do Ministra Zdrowia

6 października 2017 r. Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz skierował do Ministra Zdrowia Konstantego Radziwiłła następujące pismo:

„Zwracam się do Pana z wnioskiem o podjęcie działań, które zabezpieczą przed ujawnieniem dane osobowe lekarzy i lekarzy dentystów podawane przez nich na etapie składania wniosku o wpis do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą.

Jak wynika z korespondencji Dyrektora Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (znak: WOP.025.2.2016 2016-14925) z Dyrektorem Departamentu Organizacji Ochrony Zdrowia w Ministerstwie Zdrowia (znak: OZO.024.72.2016/EW), do CSIOZ wpływają liczne wnioski o udostępnienie danych osobowych lekarzy zawartych w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą – chodzi o udostępnienie adresu do korespondencji, numeru telefonu lekarza i adresu jego poczty elektronicznej. W odpowiedzi Ministerstwo Zdrowia zajęło stanowisko, że Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność leczniczą jest jawny i nie ma podstaw prawnych do ograniczania zakresu tej jawności, co należy rozumieć jako zgodę na ujawnianie tych danych.

Samorząd lekarski sprzeciwia się ujawnianiu ww. danych osobowych lekarzy, którzy dokonali wpisu do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą. W naszej ocenie dane osobowe lekarza, takie jak jego adres do korespondencji, będący najczęściej adresem miejsca zamieszkania lekarza, numer telefonu lekarza oraz adres poczty elektronicznej są danymi osobowymi, nie są konieczne dla realizacji celów, dla których utworzono jawny Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą, i nie powinny być udostępniane.

Zwracam uwagę, że w przypadku ogółu przedsiębiorców będących osobami fizycznymi dane kontaktowe, takie jak: adres poczty elektronicznej i numer telefonu są chronione na gruncie ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Wprawdzie art. 25 ustawy wymaga od przedsiębiorcy, który dokonuje wpisu do CEIDG, wskazania we wniosku adresu do doręczeń przedsiębiorcy, a także danych kontaktowych przedsiębiorcy, takich jak np. adresu poczty elektronicznej czy numeru telefonu, jednakże po dokonaniu wpisu do CEIDG te dane nie są ujawniane, jeśli zainteresowany się temu sprzeciwi. W art. 37 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wskazano, że w CEIDG udostępnia się dane przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wpis do CEIDG z wyjątkiem numeru PESEL, daty urodzenia oraz danych kontaktowych w przypadku gdy, podając je, osoba uprawniona sprzeciwiła się ich udostępnianiu w CEIDG.

Samorząd lekarski uważa, że co najmniej taki sam zakres ochrony danych osobowych powinien zostać zapewniony lekarzom i lekarzom dentystom, którzy dokonują wpisu praktyki zawodowej do Rejestru Podmiotów Prowadzących Działalność Leczniczą. Nie znajdujemy bowiem uzasadnienia, dlaczego lekarz dokonując wpisu do CEIDG może sprzeciwić się ujawnianiu swoich danych kontaktowych, natomiast dokonując później wymaganego wpisu do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą musiałby godzić się na ich ujawnianie. Rozwiązanie to wskazuje na systemową niespójność regulacji prawnych w tym zakresie. Wyrażam przekonanie, że regulacje zawarte w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, jako ustawie kluczowej dla ustalania zasad wykonywania działalności gospodarczej w Polsce, powinny stanowić wzór dla innych ustaw dotyczących zasad działania rejestrów ewidencjonujących przedsiębiorców. Standardy ochrony danych osobowych zapewnione w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej nie powinny być obniżane w innych ustawach. W rezultacie przedsiębiorca, który ma prawo zastrzec poufność niektórych swoich danych osobowych w CEIDG nie powinien być przez inne ustawy zmuszany do ujawniania tych danych w innym rejestrze publicznym, do którego musi dokonać wpisu.

Zwracam przy tym uwagę, że poruszony w niniejszym piśmie problem dotyczy praktyk zawodowych prowadzonych przez lekarzy i lekarzy dentystów, gdzie – z uwagi na niewielką skalę prowadzonej działalności gospodarczej – potrzeba ochrony danych osobowych właściciela praktyki wydaje się szczególnie uzasadniona. W tym miejscu należy poczynić spostrzeżenie, że indywidualne praktyki lekarzy i lekarzy dentystów są jednoosobowymi przedsiębiorcami, którzy swoją działalność – z mocy przepisów – muszą opierać na osobistej pracy osób je prowadzących. Nie mamy tu zatem do czynienia z dużymi przedsiębiorstwami posiadającymi liczne oddziały w wielu miejscowościach, wyposażonymi w sztaby pracowników i zaplecze administracyjne. Zatem najczęściej zgłaszany przez lekarza i lekarza dentystę do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą adres do korespondencji jest zarazem adresem miejsca zamieszkania tego lekarza, adres poczty elektronicznej jest zarazem adresem prywatnej skrzynki mailowej lekarza, a numer telefonu jest przez lekarza wykorzystywany w przeważającej mierze do celów prywatnych. Konieczność ochrony tych danych osobowych bardzo silnie związanych ze sferą życia prywatnego danego lekarza i lekarza dentysty wydaje się dla samorządu lekarskiego oczywista.

Zwracam przy tym uwagę na szczególne zagrożenia dla prywatności w sytuacji ujawniania w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą danych osobowych lekarzy prowadzących praktyki lekarskie w zakresie psychiatrii. Lekarze tej specjalności, którzy prowadzą praktykę zawodową, a jednocześnie wykonują na rzecz organów ścigania zadania z zakresu opiniowania sądowo-lekarskiego np. co do ustalenia poczytalności sprawcy czynu zabronionego lub wykonują pracę z zakresu opiniowania, o którym mowa w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego, mogą być przez to w sposób szczególny narażeni na niechciane naruszenia ich prywatności czy nawet – w niektórych sytuacjach – miru domowego.

Zwracam się zatem do Pana Ministra o dokonanie krytycznej analizy obecnego poziomu ochrony danych osobowych zgłaszanych przez lekarzy i lekarzy dentystów do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą, w szczególności pod kątem tego, czy ujawnianie tych danych jest adekwatne do celów istnienia Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą, a w dalszej kolejności wnoszę o podjęcie działań, w tym legislacyjnych, zmierzających do zapewnienia lekarzom i lekarzom dentystom właściwej ochrony ich danych osobowych”.

Pismo do wiadomości otrzymał Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.