Zdrowe zęby, zdrowe ciało, zdrowy duch

20 marca ponad 130 krajów świętuje Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej pod patronatem Światowej Federacji Dentystycznej. Globalna uwaga skupiona będzie na temacie prawidłowej higieny jamy ustnej, ponieważ to od niej zaczyna się lub kończy zdrowie całego naszego organizmu. W Polsce propagatorami obchodów święta i połączonej z nim edukacji są Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, Polskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej, Polski Czerwony Krzyż i Wrigley Poland.

Według danych przedstawionych przez Światową Federację Dentystyczną, prawie 100% dorosłych i 60 – 90% dzieci w wieku szkolnym na świecie cierpi na próchnicę¹. Dane epidemiologiczne Ministerstwa Zdrowia² mówią, że aż 98,38% Polaków w wieku 35 – 44 lat cierpi na choroby przyzębia. Natomiast dane Ipsos³ z trzech edycji programu „Chroń Dziecięce Uśmiechy” pokazują, że aż 76% dzieci w wieku 6 – 12 lat w Polsce cierpi na próchnicę i ma nieprawidłowe nawyki dbania o higienę jamy ustnej.

Dane te są tym bardziej martwiące, jeżeli weźmiemy pod uwagę, jak bardzo zdrowie jamy ustnej oddziałuje na zdrowie całego organizmu. Obecnie lekarze bezpośrednio wiążą je z m.in.:

• Chorobami serca⁴
• Rakiem trzustki⁵
• Zapaleniem płuc⁶
• Chorobami płuc⁷

Widoczna jest duża zależność pomiędzy dobrym zdrowiem jamy ustnej a ogólnym zdrowiem organizmu. Jedno z badań⁸ wykazało, że aż 40% ludzi z poważnymi chorobami dziąseł cierpi również z powodu innej choroby przewlekłej. Celem tegorocznego Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej jest uświadomienie społeczeństwu, że prawidłowa higiena jamy ustnej to nie tylko źródło pięknego uśmiechu, którym możemy się cieszyć na co dzień, ale przede wszystkim, że jest ona kluczowa dla naszego zdrowia i ogólnego dobrego samopoczucia.

„Próchnica zębów oraz złe nawyki higieny jamy ustnej lub ich brak są dużym problemem społecznym w naszym kraju, dlatego tak ważna jest edukacja poprzez pokazywanie dodatkowych korzyści ze zmian, ale też zagrożeń, jakie niesie za sobą stan obecny.” – mówi prof. dr hab. n. med. Bartłomiej W. Loster, Prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego.

Pamiętajmy, że nigdy nie jest ani za wcześnie, ani za późno, by zacząć dbać o higienę jamy ustnej i wyrobić w sobie prawidłowe nawyki. Jak w przypadku każdej choroby, profilaktyka, wczesne wykrycie i leczenie są kluczem do zapewnienia jak najlepszych wyników oraz ograniczenia chorób jamy ustnej i związanych z nimi powikłań ogólnozdrowotnych.

„Nawyki żywieniowe dzieci i dorosłych ulegają zmianie, zwiększana jest też liczba posiłków spożywanych w ciągu dnia. Oprócz szczotkowania zębów 2 razy dziennie pastą do zębów z fluorem warto wspomagać ich oczyszczanie w ciągu dnia przy pomocy gum do żucia zawierających ksylitol.”– dodaje dr n. med. Anna Jurczak, Prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej.

Światowa Federacja Dentystyczna określiła priorytety na najbliższe lata w zakresie zdrowia jamy ustnej, które opublikowała w dokumencie „Wizja 2020” (Vision 2020⁹). Celem tego dokumentu jest uświadomienie społecznościom, że opieka stomatologiczna jest podstawowym prawem każdego obywatela. Podobne ambicje ma Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), która jako cel zdrowia¹⁰ do realizacji do 2020 roku zakłada, że we wszystkich krajach europejskich odsetek dzieci 6-letnich bez próchnicy sięgnie 80%.

Badania¹¹ potwierdzają, że choroby jamy ustnej są powiązane z dokuczliwym bólem i lękiem, a także z zeszpeceniem, ostrymi i chronicznymi infekcjami, zaburzeniami jedzenia oraz snu i może spowodować obniżenie jakości życia. W krajach rozwijających się, problem ten staje się coraz poważniejszy przez brak samokontroli bólu oraz brak dostępności natychmiastowej pomocy.

Więcej informacji o Światowym Dniu Zdrowia Jamy Ustnej na stronie: http://www.worldoralhealthday.com
Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej na arenie globalnej wspiera firma Wrigley, będąca częścią Mars Incorporated.

^1 http://www.worldoralhealthday.com/oral-health-worldwide/

² http://www.mz.gov.pl/__data/assets/word_doc/0007/28969/dane-oceny-stanu-zdrowia-jamy-ustnej-i-jego-uwarunkowania-w-populacji-polskiej-w-wieku-35-44-i-65-74-lat.doc

^3 http://mojorbit.pl/docs/wrigley_raport_29-12-2015_fin.pdf

⁴ Van Dyke, TE., Starr, JR. Unraveling the link between Periodontitis and Cardiovascular Disease. December 2013. Available from: http://jaha.ahajournals.org/content/2/6/e000657.short [Last accessed: December 2015]

^{5, 6} The FDI Oral Health Atlas. April 2015. Available from: http://www.fdiworldental.org/media/77552/complete_oh_atlas.pdf [Last accessed: December 2015]

⁷ Petersen PE, Bourgeois D, Ogawa H, Estupian-Day S, Ndiaye C. The global burden of oral disease and risk to oral health. Bulletin of the World Health Organization. September 2005; 83(9) oraz FDI World Dental Federation. The challenge of oral disease: a call for global action. The oral health atlas: second edition. July 2015.

⁸ Bensley, L. VanEwyk, J and Ossiander, E.M. Associations of self-reported periodontal disease with metabolic syndrome and number of self-reported chronic conditions. May 2010. Available from: http://www.cdc.gov/pcd/issues/2011/may/10_0087.htm [Last accessed: December 2015]

⁹ http://www.fdiworldental.org/oral-health/vision-2020/shaping-the-future-of-oral-health.aspx

¹⁰ http://www.who.int/oral_health/media/en/orh_goals_2020.pdf

¹¹ Moynihan P, Petersen PE. Diet, nutrition and the prevention of dental diseases. Public Health Nutr. 2004;7:201–26